Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
VladimírLeško:Fenomenologiaadziejefilozofii
31
cjafenomenologiitakbardzoróżnisięodtej,którąsformułowałjej
twórca,atakżeodtej,doktórejdoszedłHeidegger.flTroskaoduszę
jestwistocietroskąwypływającąztejbliskościczłowiekadozjawia-
nia,dozjawiskajakotakiego,dozjawianiaświatawcałości,które
rozgrywasięwczłowieku,zczłowiekiem”59.Niemawtymżadnej
sprzeczności,ponieważtroskaoduszęjestdojrzałymowocemreflek-
sji.StajesiędlaPatočkijasnymwglądem,flżebycieświadomym
wświecieiodniesieniesiędoświatajakodoczegośfaktycznego
oznaczajądlaczłowiekaradykalną,funamentalnązmianęcałegoro-
zumieniabyciaisiebiesamego,ajednocześniepostępowaniawedług
miary,którąnarzucasamaistniejącaprawda.DlategoPlatonmógł
powiedzieć:wiedzajestpraktycznąmożliwością.Stanowitofilozo-
ficznątreśćgreckiegodziedzictwa,któremożnarównieżwyrazić
słowamiHusserla:oglądypowinnykorygowaćpoglądy,anieodwrot-
nie”60.Wynikaztegojasno,żefenomengreckiegodziedzictwaPa-
točkanieodłączniewiążezfenomenologicznymidążeniamiHusserla.
NiejestinaczejwprzypadkuHeideggera.Leczcałyproblemma
owielebardziejdramatycznywymiar.WychodzączpozycjiHeidegge-
rowskiejfilozofii,odproblemubyciaPatočkadochodzidoradykalnej
zmiany,któraniejesttakczytelna,jakuHusserla.Isłusznie.Pa-
točkabowiemniemógłiniemożeprzyjąćniczegobezpodstawnie
izbytmocnoograniczyćfilozofii,jaktozrobiłHeidegger,któregofilo-
zofiędeterminujekwestiabycia.
StanowiskoPatočki,żetoproblemzjawianiasięjestważniejszy
aniżeliproblembycia,jestprzedewszystkimuzasadnionetym,żedo
byciamożemydojśćjedyniezapomocązjawianiasię.Jeżelizaśwy-
bierzemyinnądrogę,wyjdziemyodproblemubyciawewłaściwym
sensietegosłowa,tozpojęciabyciapozostanienamtylkoczysto
abstrakcyjnepojęcie—formalnyznak.Zatemniechodzijużokate-
gorię,leczocośponadnią.Wpewnymsensietracionoswójtreściowy
wyraz.
PatočkajestgłębokozaniepokojonyHeideggerowskimstanowi-
skiem,przedstawionymwartykuleKoniecfilozofiiizadaniemyśle-
nia,żeotowfilozofiibrakujejakiegokolwieknarzędzia,któreumożli-
wiałobynamporównywaniedoskonałościjednejepokimetafizycznej
zdrugą.Uważatętezęzaniedopuszczalną,gdyżpozbawianasprawa
dowartościowaniawmetafizyceorazrozumieniabyciazperspektywy
prawdy61.Dlategoniemożedziwić,żePatočkaostatecznieuznałfun-
59Ibidem,s.172.
60Ibidem,s.246.
61Por.ibidem,s.309.
