Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
Formywyobraźni.Współcześniprzedobrazamiwielkichmistrzów
-PontyniebyłbyzpewnościąwielkimkomentatoremCézanne,a,
gdyby„wątpienieCézanne,a”niebyłojegowłasnym”11.Interesu-
jącyjesttutajwniosekztegostwierdzenia.Możnamianowicie
powiedzieć,żestojącyprzedobrazamimalarskichmistrzówpoe-
ci,którzywpoetyckichwersachsą„komentatorami”czytoVer-
meera,czytoKlimta,Hoppera,czyMalewicza,szukająwjęzy-
kumalarstwawłasnychrozwiązańwłaśniejęzykowych.Wyrazić
słowempoetyckimdoświadczenieoleistości,mięsistości,prze-
źroczystości,poświaty,odcienikolorystycznych,towtymprzy-
padkuniejestyokomentarzdomalarskiegodzieła,apoetycki
odpowiednikpracymalarzanapłótnie12.
PrecyzyjnewyraziłtoDiderotcytowanywtymmiejscuprzez
Lyotarda:„Mamzwyczajukładaniawgłowieswoichfigurtak,
jakbychodziłoopłótno;zdarzasię,żejetamprzenoszęipiszę
tak,jakbympatrzyłnaolbrzymiąścianę”13.
CzyMiłoszprowadzącypoetyckidialogzCézanne,m,Za-
gajewskizVermeerem,WatzLebensteinem,HerbertzMalewi-
czem,BielskazHopperem,RóżyckizChagallem,układająfigu-
rypoetyckietak,jakbychodziłoopłótno?Przyjdzierozstrzygnąć
tękwestięwdalszejinterpretacji.Jednowydajesięniepodważal-
ne–odbieraniemalarskichwrażeńibodźcówjestkwestiąświa-
domości.
Obrazy,któresąprzywołaniem,przedstawieniemjakiegoś
wymiaruświata,umieszczonychwnimpostaci,odczuć,sta-
nówemocjonalnychrządząsięregułamijęzyka,wktórymzo-
stajązapisane.CoznaczykomentowaćChardina?–stawiapyta-
nieLyotard.Iodpowiada:Nadawaćmięsistość(lachair)słowom.
Bowiem,jakwcześniejpowiedziałDiderot–Chardinodsłania
miąższ(lachair)gdzietylkochce,nawetgdychodziobrzoskwi-
nieiwinogrona)14.Lachair–bywatakżetłumaczonajakocieles-
ność,atostawiakwestięodjeszczeinnejstrony„świadomości”
,
11Tamże,s.71.
12Zob.tamżekomentarzLyotarda.
13Tamże.
14Tamże,s.71.