Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1l8lKŁAMSTWOFOTOGRAFII
47
1080Kłamstwofotografii
Pierwszymichybanajdoskonalszymkłamstwemfotografiijestwytworzenieuswo-
ichodbiorcówprzekonaniaotym,żejestonastuprocentowoobiektywnaiprawdomów-
nalDalszekłamstwajużowieleprostszelCociekawe,kłamstwotoutrzymywało
sięiutrzymujewumysłachprzeciętnychnoglądaczy”fotografii,mimogłosów,które
negowałyrozumieniejejjakonlustrazpamięcią”lJeanBaudrillardpisałobrakurefe-
rencyjnościwmediachtradycyjnych(niecyfrowych!),czylibrakuodniesieniatego,co
zostałoprzedstawione,dotego,coistniałowrzeczywistościlBoprzecieżsymulacjarze-
czywistościmożezastąpićistaćsięodniejbardziejrzeczywistalPrzytoczyłtuciekawy
przykładudawaniachoroby-jeślisymulantpotrafiidealnieodtworzyćsymptomy,czyli
manprawdziweobjawy”,tojestchory,czyteżnie?112lPodobniejestzfotografiąlJeślicoś
jestnaniejpokazane,toprzecieżmusiałogdzieśikiedyśzaistnieć-takieprzecież
technicznezałożeniapowstawaniaprzedmiotu,jakimjestzdjęcielJakpisałBarthes:
ReferentfotograficznyniejesttakisamjakreferentwinnymsystemiereprezentacjilUważam,
żenreferentfotograficzny”niejestopcjonalnym,rzeczywistymprzedmiotem,doktóregood-
wołujesięobrazlubznak,alekonieczną,realnąrzeczą,którąumieszczonoprzedobiekty-
wemlObrazmalarskimożeukazaćrzeczywistośćbezzobaczeniajejl[lll]Wprzeciwieństwie
doimitacji,wfotografiinigdyniemogęzaprzeczyć,żetejrzeczynigdytamniebyło113l
WalterBenjamin,EdgarMorin,SusanSontag,JohnBerger,PaulAusterużywali
względemfotografiipojęcianrelikwia”lTorównieżprowadziłodooderwaniajejodpro-
blemudefinicjiukazywaniarzeczywistościireferencjidoniejlRelikwiaprzecieżnrepre-
zentujesamąsiebie,maudziałwreprezentowanejrzeczywistości”114lDziękireligijnym
konotacjomniepodlegarównieżdyskusjilCoważne,tendogmatbezdyskusyjnejwiary-
godnościfotografiirodzisięniewzetknięciuzezdjęciemumieszczonymwgazecieczy
teżwksiążce,alenajczęściej-wrodzinnymalbumiefotograficznym115lMożnazałożyć,
żewiększośćfotografówrodzinnegożycianiemanacelujegowykreowania,aleudo-
kumentowanie,abyutrwalićwspomnienialStądprostywniosek,żezdjęciateukazują
coś,corzeczywiściebyłolUgruntowujetowodbiorcyprzekonanieoichprawdomówno-
ści,podanemuczęstoprzezobdarzonegoautorytetemczłonkarodzinylRzadkojednak
zastanawiamysię,ileztychzdjęćjestmechanicznymoddaniemminionejchwili,aile
powstałodziękiprostymzabiegomkreacji,którezawierałysięwsłowach:nustawsię
jakośładniedotegozdjęcia”,nprzesuńsię”,ntuwyszłamlwyszedłembrzydko-wyrzuć
tozdjęcie”itakdalejlPrzecieżtonicinnegojakzwykłezabiegiwykonaniaładnego,po-
dobającegosięinnymobrazu,którynlukruje”rzeczywistośćlBezwiednietakisposóbpa-
trzenianafotografięzżyciaprywatnegoprzenoszonyjestnażyciepublicznelRzadkokto
zastanawiasię,dlaczegotenczłowiekzostałukazanytak,anieinaczejlDlaczegowtym
112SlSikora,Filozoficzneoknaalbokłopotyzrzeczywistością,nKwartalnikFilmowy”,nr54-
55,2006,sl7l
113RlBarthes,CameraLucida,NewYork1981lCytatza:GlSwanson,OnNotionsofTruthin
Photography:SemioticsandtheStereograph,serwiswwwlgunnarswansonlcom,1991,sl3[ostat-
nidostęp13l01l2011]l
114SlSikora,op.cit.,sl12l
115ChlMetz,Fotografiaifetysz,nKwartalnikFilmowy”,nr54-55,2006,sl246l