Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Boża3,aw1921rokubyłojużwyraźniewidaćsygnały,
któregotegodowodziły.W1918rokubolszewicy
pozbawiliCerkiewprawosławnąwiększościpraw,
duchownymodebraliśrodkidożycia,w1919poraz
pierwszyzamknęlipatriarchęMoskwyTichonawareszcie
domowym,aw1922rokupodpretekstemwalkizgłodem
rozpoczęliwielkąakcjęodbieraniaprawosławnymnaczyń
liturgicznych.Jednymzjejefektówbyłpierwszypubliczny
proces,wktórymskazanoduchownychbroniącychwraz
zrobotnikamizSzuicerkwiprzednapaściąsłużb
sowieckich4.
Alepowstaniekomunizmuniebyłojedynym
problemem,zjakimprzyszłoborykaćsięludziom
wnajbliższychlatach.Nowegranicebyłyczęstotak
zarysowane(awistocieczęsto,jakwprzypadkuPolski,
dopierojeszkicowano),anowezasadyprawa
międzynarodowegotakspisane,żerodziłotonie
maznaczenia:słusznieczyniegniewifrustrację
wwielkichniegdyś(alboiwówczas)narodach,
którewciśniętezostaływniewielkiegranice.Sytuacja
dotyczyłatakWęgier5,jakobłożonychogromnymi
ograniczeniamiNiemiec,cojużwówczasniebrakowało
ekspertówzwracającychnatouwagęmogłotylko
doprowadzićdokolejnejwojny6.Cozresztąniespełna
dwadzieścialatpóźniejsięstało.Kryzysspołecznybył
ogromny.Pierwszawojnaświatowapochłonęłamiliony
ofiar,milionyinnychnazawszenaznaczonychzostało
kalectwem,głębokątraumąalboutraciłodorobekcałego
życia.Radośćzodzyskanejniepodległościłączyłasię
zeświadomościąutratystaregożycia,atakżezfrustracją
mniejszości,którepozostałypozagranicamiswoichnowo