Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
raniszcząctakżeklasztorymendykantów,zapowiadałarozkwitwłoniezakonu
franciszkańskiegoruchuobserwanckiegoirychłąreformację
4
.WpołowieXVw.
zwolennicyreformyobserwanckiej(wPolscejejprzedstawicielinazywamyber-
nardynami)szybkozdobylisobiepoczesnemiejscenamapiereligijnejEuropy
Środkowej,wyraźniewygrywajączfranciszkanamikonwentualnyminaobsza-
rzeCzechiMoraw.KryzyshusyckiwKrólestwieCzeskimsprawił,żewXV
ipoczątkuXVIstuleciawzrosłoznaczeniekustodiipolskich,częściejteż,nie
bezoporuzestronyczeskiej,wybieranoPolakównaurządprowincjała.Nim
wKościelezdołałasięwpełnirozwinąćreformacja,naszaprowincjapopadła
wpoczątkachXVIw.wstanrozkładu,nieuchronnieprowadzącydojejpodzia-
łunakapitulegeneralnejwRzymie(31maja1517).Jakżeznamienneprzytym,
żezbiegłosiętowczasiezpodziałemzakonu,gdypapieżLeonXbulląIteet
vosinvineammeam(29maja1517)oficjalniewyodrębniłzfranciszkańskie-
gopniazakonnegonowągałąźobserwantką,awWittenberdzeogłosiłswetezy
doktorMarcinLuter(31października1517).
Celemniniejszejpublikacjijestprzedstawieniedziejówpolskichfrancisz-
kanównatlerozwojuprowincjiczesko-polskiejtegozakonu.Ramychronolo-
gicznetworzyzatemwsposóboczywistypojawieniesiępierwszychkonwen-
tówminoryckichnaterenieCzechiPolskiwlatachtrzydziestychXIIIw.oraz
podziałprowincjiw1517r.Podwzględemgeograficznymrozprawaobejmu-
jeterenśredniowiecznejPolskioraz,aletylkodlaXIIIstulecia,obszaruDol-
negoŚląska,PomorzaGdańskiegoiPrus.Dlatychterenówmomentemde-
cydującymbyłoodłączenieposzczególnychklasztorówodprowincjiczesko-
polskiej.OdpołowyXIVstuleciaszerokouwzględnionotakżedomyBraci
MniejszychnaRusiiLitwie.Zkoleiopracowanierozdziałudotyczącegoprze-
szłościcałejprowincjiczesko-polskiejmusiałosięoprzećnaszerokiejpano-
ramiedziejówMinorytówzterenuCzechiMoraw.Nieobjęłoonojednakza-
łożonegook.1286r.przezHenrykaIVzKuenringuklasztorufranciszkanów
p.w.św.MichaławValticach(niem.Feldsberg),którynależałdokustodiiwie-
deńskiejprowincjiaustriackiejasamamiejscowośćweszławskładRepubli-
4
P.Hlaváćek,Čeńtifrantińkáninapřelomustředověkuanovověku,Praha2005,s.48–77;
idem,Národnostiajazykovérozporyvčeskémvikariátěfrantińkánů-observantůnapřelomu
15.a16stoleti(Příspěvekknacionálnímupartikularismuvestředoevropskémuprostoru),
[w:]Inomnibuscaritas.Kpoctědevadesátýchnarozeninprof.ThDr.JaroslavaKadlece
(SbornikKatolickéFakultyUniverzityKarlovy,sv.IV),Praha2002,s.181–202.
9
