Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.CywilizacjaipolitykaFrancjijakoelementywpływającenakształtsystemumedialnego
MniejsząodpoprzedniejgrupąjęzykowąsąKorsykańczycy,których
jestokoło0,6proc.ZamieszkująwyspęKorsykępołożonąwpobliżu
Włochimówiągłówniedwomadialektamijęzykawłoskiego.
NiewielkągrupęstanowiąKatalończycy.Ichliczebnośćszacujesięna
0,4proc.ogółuludności.Mówiąjęzykiemkatalońskimnależącymdoro-
mańskiejgrupyjęzykowej,opartymnałacinie.Jestonzbliżonydodia-
lektuoksytańskiegoużywanegowProwansji.KatalończycyweFrancjisą
niewielkągrupąjęzykową,alewsąsiedniejHiszpaniiichliczebnośćsza-
cujesięnaokoło9mln.Tammająonidużąautonomięiprzejawiająsilnie
wyrażanetendencjeseparatystyczne.WeFrancjitagrupaniemaażtakiej
autonomii,jakhiszpańskaczęśćtejmniejszości,ajęzykkatalońskiwtym
regionie,czyliKataloniiPółnocnej,niemastatusujęzykaurzędowego.
NajmniejszązomawianychjęzykowychgrupmniejszościowychsąBa-
skowie(0,3proc.ogółuludnościFrancji).PodobniejakwprzypadkuKa-
talończyków,większośćBasków(około90proc.)zamieszkujewHiszpanii
regionygraniczącezFrancją.Jesttonajbardziejróżniącasięodresztylud-
nościFrancjimniejszośćjęzykowaietniczna.Językbaskijskinienależy
bowiemdogrupyjęzykówindoeuropejskichjakwiększośćjęzykówuży-
wanychwEuropie(włączniezfrancuskimipolskim).Jesttogrupajęzy-
kowamocnozróżnicowana,mówiącakilkomapodstawowymidialektami
używanymiwHiszpaniiiFrancji.Jakdotychczasniemapewnychustaleń
codopochodzeniajęzykabaskijskiego.Istniejąpewnepodobieństwatego
językanaprzykładdoniektórychjęzykówkaukaskich.Równieżtypem
fizycznymbaskijskagrupaetnicznaróżnisięodgrupsąsiednichzarówno
wHiszpanii,jakiweFrancji.WHiszpaniiBaskowiemająobecniesporą
autonomię,wktórejistotnąrolęodgrywadbałośćozachowaniejęzyka
baskijskiego.Tradycjawalkioniepodległośćtegoregionumadługąhisto-
rię,chociażnarazieprzeważaideaautonomiiwramachpaństwahiszpań-
skiego15.WeFrancjiBaskowieniemająuprawnieńporównywalnychzhi-
szpańskimi–cowięcej,językbaskijskiniejestwtymregionietraktowany
jakourzędowy,aczkolwiekuznajesięgozadziedzictwokulturowe.
Wśródsiedmiugłównychmniejszościetnicznychijęzykowychwe
Francjizdecydowaniedominujątrzy:Alzatczycy,BretończycyiPro-
wansalczycy(wykres1).Stanowiąoniaż80proc.populacjiomawianych
mniejszości.
15
Jakomniejznanąiciekawąinformacjęmożnapodaćto,żepozaHiszpanią
iFrancjąmieszkaznaczniewięcejBaskówiosóbpochodzeniabaskijskiego.Łączna
ichliczbanaświeciewynosibowiemokoło10mln,podczasgdywHiszpaniijestich
niecomniejniż2,5mln,aweFrancjimniejniż300tys.Główneskupiskaemigracji
baskijskiejznajdująsięwAmeryceŁacińskiej.Patrz:K.Mirgos,Euskaltasuna.Oby-
ciuBaskiemwewspółczesnymświecie,DEtnografiaPolska”T
.59(2015),z.1/2,s.45–64.
34
