Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Prezydenttonajczęściejstosowaneokreśleniejednoosobowejgłowypaństwarepu-
blikańskiego.Zpowszechnościwystępowaniategourzęduwewspółczesnychde-
mokracjachniewynikajednakjegojednolityprawnoustrojowystatus.Odmienność
modeliprezydenturyprzejawiasięzazwyczajprzedewszystkimwtrybiepowoły-
wania,funkcjachustrojowych,relacjachzinnymiorganamiwładzyorazmechani-
zmachegzekwowaniaodpowiedzialnościprezydentówwporządkachustrojowych
poszczególnychpaństw.
Dostrzegalnewtymzakresieróżniceujawniająsięnietylkoprzyporównywa-
niuustrojówróżnychpaństw.Analizującbowiemzmianyzachodzącewporządku
ustrojowymtegosamegopaństwamożnazaobserwowaćzmianypozycjiustrojowej
Prezydenta,któremająniekiedygwałtownyiradykalnycharakter.Uwagatawpełni
znajdujerównieżzastosowaniewodniesieniudoustrojuRzeczypospolitejPolskiej,
gdzieprawiestuletniokres,któryupłynąłodustanowieniaurzęduPrezydenta,do-
starczyłwieluprzykładównato,jakzmiennemożebyćpojmowaniefunkcjigłowy
państwaprzezustrojodawcę.
Uznaćnależyrównież,żekwestiaprezydenckichfunkcji,kompetencjiiich
zmianstanowijedenznajistotniejszych,awprzypadkuniektórychokresówhisto-
rycznychnajistotniejszyzelementówdefiniującychsystemrządówobowiązujący
wPolsce.Ponadtoanalizaprezydenckichfunkcjiustrojowychmożestanowićpunkt
wyjściadorozważańnatematewolucjipolskiegoustrojuwprzeszłościiprzewidy-
wańdotyczącychjegokształtuwprzyszłości.
Wniniejszejpublikacjipodjętazostałapróbakompleksowegoukazaniafunk-
cjiustrojowych1pojmowanychjakogłównychkierunkówdziałaniagłowypaństwa
isłużącychichrealizacjikompetencjiPrezydentazarównonagruncieprzepisów
1WodniesieniudoobecnieobowiązującejKonstytucjiz1997r.wpiśmiennictwieformułowanyjest
takżepoglądzakładający,żeart.126ust.2określacele(zadania)Prezydenta,którePrezydentreali-
zujewykonującfunkcjeokreślonewart.126ust.1.Uważamjednak,żejesttorozróżnieniebezza-
sadne,ponieważ-wedługmnie-zarównoart.126ust.1iart.126ust.2określająwrzeczywistości
funkcjeustrojowePrezydentarealizowaneprzypomocykompetencjiokreślonychwpostanowie-
niachKonstytucjiiustaw(126ust.3).Uznaćnależy,żemożliwąjestsytuacja,żewykonywaniejed-
nejkompetencjistanowirealizacjędwóchlubwięcejfunkcjiustrojowychgłowypaństwa,jednakże
fakttenniestanowiuzasadnieniadlahierarchicznegopodziałunafunkcjęizadania.Inaczejpatrz:
P.Sarnecki,PrezydentRzeczypospolitejPolskiej.Komentarzdoprzepisów,Kraków2000,s.32.
