Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
ŁukaszSułkowski
OstatniefalefuzjinaprzełomiewiekóworazwXXIwiekumiałycorazbar-
dziejglobalnycharakteriobjęływielesektorówgospodarczych34.Najważ-
niejszymiprzyczynaminarastaniafalfuzjiwgospodarcebyły:rosnącenatę-
żeniekonkurencji,globalizacja,integracjawobrębieugrupowańregional-
nych(UniaEuropejska,NAFTA,ASEAN),postęptechnologicznyirewolu-
cyjneinnowacje,poszukiwaniemetodalokacjinadwyżekkapitałowych,dą-
żeniedoobniżaniakosztówpoprzezefektskaliorazrozpowszechnieniesię
amerykańskiejkoncepcjiwartościdlaakcjonariuszy35.
Zapoczątekpierwszejfalifuzjiwliteraturzeuważasięamerykańskągru-
pękonsolidacjiprzemysłowychnaprzełomieXIXiXXwieku.Celstanowi-
łoosiągnięciepozycjimonopolistycznejalbozmianastrukturysektorana
duopolczyoligopol.Wefekciedoszłodopowstaniatakichorganizacji,jak:
AluminiumCorporationofAmerica,StandardOilofNewJersey,American
TabaccoCompanyczyUSSteelCorporation.WkonsekwencjiAmeryka
wzbogaciłasięomonopoleprzemysłowe.Zaproponowanewobawieprzed
całkowitąmonopolizacjąprzepisyprawnewUSAdoprowadziłytenetap
fuzjiiprzejęćdozakończenia.Kolejnymokresemrozwojufuzjibyłczas
1916-1929,cowiązałosięzprzemianamigospodarczymijakoskutkami
Iwojnyświatowej.Powstawałyoligopole,kapitałposzczególnychgałęzi
gospodarkizostałskoncentrowanywnajwiększychprzedsiębiorstwach.
Pierwsząfalęfuzjicharakteryzowaładominacjajednejorganizacji,wdrugiej
falizaśorganizacjiskupiającychwiększośćprodukcjizdanejbranżybyłojuż
kilka,ażdoczasukryzysugospodarczegozroku1929.Ztrzeciąfaląfuzji
mieliśmydoczynieniawlatach60.XXwieku-wokresieistnieniakonglo-
meratów,któremiałyzazadaniezróżnicowaćryzykooperacyjne,ażdoza-
łamanianarynkachfinansowychwroku1970.Wlatach80.XXwiekuroz-
poczęłasiękolejnafalafuzji.Niemiałajużtakszerokiegozasięgujaktrzy
poprzednie,leczchoćzawieranomniejtransakcji,tojednakprzepływkapita-
łubyłwiększy,takjakiwartośćoperacji.Towłaśnietafalawpłynęłana
kształtowaniesięorganizacjimiędzynarodowych(tzw.korporacjitransnaro-
dowych).Niektórekonsolidacjedokonywałysięnarynkukapitałowym,
wbrewwolidotychczasowychdominującychakcjonariuszyi/lubpracowni-
ków,cozostałonazwaneDwrogimiprzejęciami”.Dopierorecesjaprzełomu
lat80.i90.XXwiekuzahamowałatęfalęfuzji,alejużodpołowylat90.
możnamówićokolejnej,generowanejprzezprocesyglobalizacyjne,która
rozwijałaiprzekształcałamiędzynarodoweorganizacje.Wartozaznaczyć,że
34W.Frąckowiak,M.Lewandowski,op.cit.,s.52-56.
35Ibidem,s.55-56.