Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
44
ŁukaszSułkowski
gowanezestawieniawybranychosiągnięćuczelni,umożliwiająceichporów-
naniewedlezałożonychkryteriówwartościowaniadziałalnościnaukowejlub
dydaktycznej.Zaletąrankingówjestmożliwośćporównywanianietylko
uczelni,aletakżekrajówpomiędzysobąorazśledzeniawieloletnichtrendów
wzakresiezmianwzględnejpozycjiwzestawieniu.Wadąrankingówjest
arbitralnydobórkryteriówdometodyki,którywarunkujedocenianiejednych
typówdoskonalenia,aniedowartościowanieinnych.Przykładowowiększość
rozpoznawalnychrankingówwysokowartościujespektakularneosiągnięcia
naukowe(np.nagrodyNobla),atakżepomiarypublikacjiicytowań,ze
względunarozwójscjentometrycznejmetodyki.Znacznietrudniejszajest
ocenawartościedukacyjnej,którąmożnaopisaćzapomocątrudnouchwyt-
nychisłabomierzalnychzmiennych,takichjak:jakośćkształcenia,zatrud-
nialność(employability)orazwartośćdodanaedukacji.Zatemdrugimpowo-
demwzrostupopularnościkonsolidacji,związanymzrozwojemrankingów,
jestdążenienapoziomiepolitykipublicznejdowzrostupozycjikrajuwran-
kingachmiędzynarodowych.Chodzitutajzarównoorankingiuczelniwyż-
szychiwzględnąpozycjęokreślonegokraju,jakitedotyczącekonkurencyj-
nościcałejgospodarki.Uczelniesąpostrzeganejakokołazamachowego-
spodarekopartychnawiedzy,zatemwartośćsektoranaukiiszkolnictwa
wyższegoprzekładasięwpewnymstopniunakonkurencyjnośćcałegokraju.
Przykładoworankingszanghajski(AkademickiRankingUniwersytetów
ŚwiataARWU)stworzonyzostałdocelówpomiarudystansudzielącego
uczelniechińskieodświatowejczołówki.Dośćszybkojednakokazałosię,że
jesttopożytecznenarzędziepomiaruosiągnięćnaukowychuczelnicałego
świata.Jakkażdametodascjentometryczna,ARWUmaswojeograniczenia,
cooznaczapotrzebęuzupełnianiarankingówinnymitypamiwartościowania
uczelni.Metodyka,którąposługujesięARWU,sprzyjadocenianiukumulacji
dorobkunaukowegoorazspektakularnychosiągnięćnaukowych,coprowa-
dzidowzmacnianiatendencjidotworzeniawzględniedużychuniwersyte-
tów82.Doświadczeniamiędzynarodowewskazują,żekonsolidacjauczelni
wyższychpowinnaprowadzićdopoprawypozycjiuczelni,jakrównieżkraju,
wglobalnychrankingach.Będącaskutkiemfuzjizmianapozycjiwiążesię
oczywiściezmetodykązastosowanądowyliczaniapozycjirankingowej,jed-
nakwwieluprzypadkachefektyfuzjiuczelniowzględniesilnejpozycjina-
ukowejprowadządowzrostupozycjiuniwersytetuwrankingach.Takie
Dstrategicznefuzje”wiodąrównieżdowzrostuwzględnejpozycjikonkuren-
cyjnejkrajuwrankingachmiędzynarodowych.Wielerządówwostatnich
82J.Salmi,Excellencestrategiesandthecreationofworld-classuniversities,w:MatchingVisibilityand
Performance,SensePublishers,CenterforInternationalHigherEducation,2016,s.15-48.