Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
postępowałowolnoażdo1928r.,kiedyWolfzademonstrował
narentgenogramachzbarytemu2pacjentówżylakiprzełyku(jakoniewielkie
poszerzonestrukturyzeświatłem)[7].Późniejopublikowanowieleopisówtakich
przypadków:Berg(1931),Hjelm(1931),Kirklin(1931),Beutel(1932)
iOppenheimer(1937).W1931r.Schatzkiporazpierwszyopublikowałprzypadki
zaobserwowanychnarentgenogramachżylakówżołądka,aw1933r.żylaków
przełykowo-żołądkowych.Żylakiopisywanowówczasjako„poszerzoneżyły,które
uwypuklonedoświatłatworząnierówną,przypominającąrobakapowierzchnię
przełyku”[8].GilbertiVillaretjakopierwsiużyliterminu„nadciśnieniewrotne”
w1906r.[9].Następniew1936r.badaniaRousselotanadpacjentami
zzespołemBantiego[idiopatycznenadciśnieniewrotne–przyp.tłum.]oraz
w1937r.badaniaThomsona,którymierzyłciśnieniewżylewrotnejupacjentów
poddawanychlaparotomii,stopniowowyjaśniałyrolęnadciśnieniawrotnego
wpowstawaniużylakówprzełyku[10,11].
W1805r.PhilipBozzinizaprojektowałspecjalnątubędobadaniaukładu
moczowego,zwaną„instrumentemprowadzącymświatło”,którapóźniejprzez
francuskiegochirurgaAntoine’aJeanaDesormeauxnazwanazostała
„endoskopem”.AdolphKussmauljakopierwszyużyłendoskopudobadania
wnętrzażołądkaużywegoczłowiekaw1868r.W1881r.natomiastJohannvon
Mikulicz[Mikulicz-Radecki–przyp.tłum.],polsko-austriackichirurg,zbadał
przełyk,żołądekijelitocienkiespecjalniezaprojektowanym„gastroskopem”.
GiętkigastroskopwprowadziłRudolphSchindlerw1932r.,awlatach50.
pojawiłysięjegokolejne,poprawionewersje[12-16].W1936r.szwedzcy
chirurdzyCrafoordiFrecknerjakopierwsi,przywykorzystaniusztywnego
gastroskopu,uwidoczniliizatamowalikrwawieniezżylakówprzezużycie
roztworuchininowo-uretanowegodoskleroterapii[17].Chorobażylakowaijej
następstwatonajpowszechniejszeostrestanywprzebiegunadciśnienia
wrotnego.Ażdochwiliobecneju1na5chorychpokrwawieniuzżylaków
przełykuryzykozgonusięga22%.Powstałowieleróżnychsystemówklasyfikacji
iocenyzaawansowaniażylakówprzełykuiżołądka.Ichznajomośćpozwala
podejmowaćprawidłowedecyzjewprocesieleczenia.
KLASYFIKACJAIOCENAZAAWANSOWANIAŻYLAKÓWPRZEŁYKU
(Zob.ryciny1i2).Zmianywnaczyniachukładuwrotnegopowstające
wnadciśnieniuwrotnymiichzwiązekzżylakamiprzełykubadałKegariesw1934
r.,aButlerw1951r.odkryłistnieniepołączeńpomiędzysplotamiżylnymi
podnabłonkowymiipodśluzówkowymiwdolnejczęściprzełyku[18,19].
Pozwoliłotonaopisaniesystemunaczyńżylnychprzełykujakoskładającegosię
z:
żyłwewnętrznych(splotypodnabłonkowewblaszcewłaściwejbłonyśluzowej
isplotypodśluzówkoweorazżyłyprzeszywającełącząceobarodzajesplotów
iewentualniełącząceżyływewnętrznezzewnętrznymi);