Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
tworzeniesprawspornych,tworzeniedookołanichstałej
atmosferyniepokoju,niejasnościitymczasowości.Nie
byłotooczywiściewinteresiesferhandlowych
iprzemysłowychWolnegoMiasta,boćprzeciehandel
iprzemysłniemogąrozwijaćsięwstałymzamieszaniu,
leczgórowałponadwszystkowzglądpolityczny[…]”
(17VII1933).
Czartkowskitrafnieanalizujeteżstrukturywładzy
wWolnymMieście.Kiedywpołowie1933roku
umiarkowanypolitykHermannRauschningtworzy
pierwszyzdominowanyprzeznarodowychsocjalistów
senat,autorpisze:„AwięcmamytuwGdańskudwiesiły:
odpowiedzialnyprzedsejmemgdańskimiLigąNarodów
senat–inieodpowiedzialnegoprzednikimprócz
«NaczelnegoWodza»NSDAP-up.Forstera”(16IX1933).
AgdywymieniagauleiteraAlbertaForstera,bardzo
częstouzupełniajegonazwiskooskrót„M.d.R.”–Mitglied
desReichstags,członekparlamentuRzeszy.Chceprzez
towskazaćnaconajmniejdziwnąsytuację,wktórejszef
lokalnejgdańskiejpartiipolitycznejbyłposłem
doparlamentuinnegopaństwa.Stwierdziłteżbardzo
jasno,żeniemieckaUstawaojednościpaństwaipartii
zkońca1933rokudoprowadziładotego,iżrządzone
przezowąpartięWolneMiasto
defacto
stałosięjuż
prawieczęściąRzeszy(22XII1933).
Zbiegiemroku1934korespondencjeCzartkowskiego
stająsięmniejprzenikliwe.Popierwsze,wmiarę
pozytywnieoceniaonpolitykęprezydentaRauschninga,
ukierunkowanąnapoprawęstosunkówzPolską,
podrugie,podpisananapoczątku1934rokuDeklaracja
polsko-niemieckaoniestosowaniuprzemocymiędzy
TrzeciąRzesząaRzeczpospolitądoprowadziładostanu
względnieznośnegosąsiedztwaobupaństw.Krótko
potempodpisanonawetumowęoprasie,wktórej
ramachobapaństwaobiecywaływyciszyćantypolskielub
antyniemieckieartykułyprasowe.Możliwe,
żekorespondent„KurieraWarszawskiego”właśnieztego
powoduniemógłjużpisaćowszystkim,oczymchciał
pisać.Możliweteż,żewtymczasiepoprostuzajmowały
