Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KRYSTYNASLANY,JUSTYNASTRUZIK,KATARZYNAWOJNICKA
ROZWÓJREFLEKSJIGENDEROWEJ
ISTUDIÓWNADSPOŁECZNO-KULTUROWĄ
TOŻSAMOŚCIĄPŁCIWPOLSCE
OWAŻNOŚCIREFLEKSJINADPŁCIĄSPOŁECZNO-KULTUROWĄ
WNAUKACHSPOŁECZNYCH
Opisrzeczywistościspołecznejbezuwzględnieniaperspektywygenderowejjest
dzisiajpraktycznieniemożliwy.Kategoriapłcispołeczno-kulturowejweszłabowiem
nastałedokanonunarzędzianalitycznychwnaukachhumanistycznychispołecznych,
przyczyniłasiędopowstaniawielualternatywnychparadygmatów,którenodczarowują”
strukturalno-funkcjonalnyporządekspołeczny,bazującywdużejmierzenabiologicz-
nejróżnicypłci(esencjonalizmbiologiczny).Płećkulturowajestpodstawowąkategorią
poznawcząpozwalającązrozumiećświatspołecznynajegoróżnychpoziomach,relacje
międzymężczyznamiikobietami,atakżeodkrywaćrefleksyjnieipodmiotowowłasne
nja”.Ukazuje,jakpłećjestpowiązanazkulturą,ekonomią,polityką,jakkonstruowana
jestprzezokreślonerelacjespołeczneistosunkiwładzy,jakodzwierciedlasięwpodzia-
lepracnaprodukcyjneireprodukcyjne,nawyznaczanietego,comęskieikobiece.
ZaAnnąTitkowmożemypowtórzyć,iżpłećkulturowąnależytraktowaćjako
nnieustającyproces,wktórymmetodyczny,przystosowany-bądźnieprzystosowany
dosytuacjiwysiłekjednostekstwarzaichpłećkulturową-zmiennąwczasieoraz
kształtowanąiusytuowanąwokreślonychkontekstachspołecznych.Takieproce-
sualnerozumieniepowstawaniaifunkcjonowaniapłcikulturowejnapoziomiein-
dywidualnymjestbardzoważnedlapodejmowanychpróbscharakteryzowania,na
przykład,tożsamościpolskichkobietzperspektywyjejciągłościizmiany.Wjego
świetle,towłaśnieten«kreatywnywysiłek»jednostekikonteksty,wktórychjest
dokonywany,określająkompetencjeiusytuowaniakobietimężczyznjakoczłonków
społeczeństwa”(s.40).AutorkatawymieniazaJudithLorberpodstawowekompo-
nentypłcikulturowej,rozumianejjakoinstytucja,którymisą:nokreślonenormami
ioczekiwaniamistatusyspołeczneobupłci,podziałpracy,wyznaczonewięzamikrwi
prawaiobowiązkikażdejpłci,wzoryzachowań(wtymwzorypotrzebizachowań
seksualnych),mechanizmyspołecznejkontroli,ideologiewspierająceodmienność
statusówkobietimężczyzn,kulturowereprezentacjepłci(wtymjęzyksymboliczny
iartystycznalegitymizacjawspomnianegozróżnicowaniastatusowegokobietimęż-
czyzn)”(Titkow2007:30).
