Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
reprezentowaniprzezPawłaMilukowaiMikołajaNiekrasowa,październikowcyre-
prezentowaniprzezSergiuszaSzydłowskiego,postępowcy(progresiści)reprezen-
towaniprzezAleksandraKonowałowaoraztrudowicyreprezentowaniprzezAlek-
sandraKiereńskiego61.Takżetegosamegodnia27lutego(12marca)wPałacuTau-
rydzkimpowstałTymczasowyKomitetWykonawczyRadyDelegatówRobotniczych
iŻołnierskich.
28lutego(13marca)byłojużpowszystkim.Wstolicyniebyłojużdawnejwła-
dzyarewolucjalutowazwyciężyła.Codziałosięwtedyzcarem?
TegodniaudałsięonzKwateryGłównejwMohylewiedoCarskiegoSioła
przezSmoleńsk,Wiaźmę,Rżew,Lichosław62.WLichosławiupociągznalazłsięnali-
niizMoskwydoPiotrogrodu,adalejruszyłdostacjiMałaWiszera63.Kiedyznalazł
sięnatejstacji,niemógłdalejjechać,więcskierowanogodoPskowa64.Tamwłaś-
nie2(15)marca1917rokupodpisałaktabdykacji.
Wspomnianojużwcześniej,że4lub5(17lub18)marca1917rokuPiotrWran-
geldowiedziałsięopowstaniuRząduTymczasowegoiabdykacjicara65.Wtedyteż
poznałtreśćaktuabdykacjipodpisanegoprzezMikołajaIIiwielkiegoksięciaMicha-
łaAleksandrowicza66.PoodczytaniutychdwóchaktówgenerałAleksanderKrymow
stwierdził,żewRosjizapanowałaanarchia67.JednakPiotrWrangelodniósłsiędotej
sytuacjiinaczej.Twierdziłon,że:„Oczywiście,samfaktabdykacjicesarza,chociaż
wywołanyniezadowoleniemspołeczeństwa,niemógłmimowszystkoniewstrzą-
snąćdogłębiludemiarmią.Alenietobyłonajważniejsze.Niebezpieczeństwoleża-
łowsamymunicestwieniuideimonarchii,wfakcieżeRosjaniemiałajużmonarchy.
Ostatnielatapanowaniazraziłydocesarzawielusynówojczyzny.Armia,takjakcały
kraj,uświadamiałasobiedoskonale,żecesarzswoimidziałaniaminajbardziejpodry-
waautorytettronu.Gdybyprzekazałwładzęswemusynowiczybratu,armiaprzyję-
łabytoraczejspokojnie.Złożywszyprzysięgęnowemucesarzowi,naródrosyjski
61Ibidem.
62L.Bazylow,Obalenie…,s.410.
63E.Burdżałow,Rewolucjalutowa1917,Warszawa1973,s.532;L.Bazylow,Obalenie…,s.410.
64M.Smoleń,op.cit.,s.19.
65P.Wrangel,op.cit.,t.I,s.24.
66WybranetekstyźródłowedohistoriinarodówZSRR,oprac.M.Wojciechowski,J.Purc,Toruń
1975,s.177–178;P.Wrangel,op.cit.,t.I,s.24.
67P.Wrangelop.cit.,t.I,s.24.
18
