Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
osiąganajmniejszerozmiarypodczasmetafazymitotycznejbądźmejotycznej.
Wówczastochromosommadługośćrzędukilkumikrometrów,ajego
morfologiajestbardzowyrazistaidziękitemumikroskopświetlnyjest
wystarczającoczułyminstrumentempozwalającymprowadzićszczegółową
analizęcytogenetyczną,któraobejmujenietylkoustalenieliczbychromo-
somów,aletakżeopisichmorfologiiicharakterystycznegoukładuprążków
poprzecznych.Chromosomwstadiummetafazymitotycznejjestzbudowany
zdwóchchromatydpołączonychwprzewężeniupierwotnym,określanym
jakocentromer.Ochromatydachmówisię,żesąsiostrzane,ponieważ
powstaływwynikureplikacjiDNAwfazieScyklukomórkowego(ryc.2-1).
ChromatydysiostrzanezawierająpojednejcząsteczceDNAoidentycznej
sekwencjinukleotydówitymsamymniosądokładnietakąsamąinformację
genetyczną.Centromerdzielichromosomnaramiękrótkie(p)orazramię
długie(q).Częśćkońcowaramieniachromosomowegonazywanajest
telomerem.Telomerysązbudowanezpowtarzającejsię6-nukleotydowej
sekwencjiTTAGGG/AATCCC.Zależnieodpołożeniacentromeruwyróżnia
sięczterytypymorfologicznechromosomów:meta-,submeta-,subtelo-
iakro-(telocentryczny)(ryc.2-2).Stosunekdługościramieniadługiegodo
długościramieniakrótkiegojestparametremokreślającymmorfologię
chromosomu.Wartośćtegoparametrudlawymienionychwyżejtypów
morfologicznychchromosomumieścisięodpowiedniowprzedziałach:
(1,00–1,70),(1,71–3,00),(3,01–7,00)i(7,01–|).Niektórechromosomymają,
opróczprzewężeniapierwotnego,takżeprzewężeniewtórne,określane
inaczejjakoobszarjąderkotwórczy—NOR(ang.nucleolarorganizer
region),któryjestodpowiedzialnyzauformowaniejąderekpodczasinter-
fazy.Wjąderkachbudowanesąpodjednostkirybosomów.Wobszarze
jąderkotwórczymumiejscowionesągenykodującerybosomowekwasy
rybonukleinowe(rRNA)ostałejsedymentacji5.8S,18Si28S.Czwarta
Ryc.2-2.Morfologiachromosomówobserwowanychpodczasmetafazymitotycznej.Typy
morfologicznesąwyodrębnianenapodstawiewielkościstosunkudługościramionq:p
2—Genetykazwierząt
17
