Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.3.Zarysdziejówturystyki
31
główniepieszych,wydawanieopisówszlakówiprzewodników.PTKbyłoorgani-
zacjąspołecznikowskąobardzoszerokimkręguoddziaływania,zwłaszczawśród
młodzieży,wyznaczyłowieleszlakówturystycznych,zakładałoschroniska.Wokre-
siemiędzywojennym,opróczPTTiPTK,będącychnajwiększymitowarzystwami
turystycznymiwPolsce,powstałokilkamniejszych,częstoozasięgulokalnym.
Okresmiędzywojennyprzyniósłdalszyrozwójkrajoznawstwa,gdyżPolacy
chcielipoznaćziemienależącewcześniejdoinnegozaboruidlanichniedostępne.
PopularnestałysięwyjazdynadDpolskiemorze”naPółwysepHelskiidoWłady-
sławowa(Hallerowa)orazwKarpaty,wtymwKarpatyWschodnie.Rozwijałysię
karpackieuzdrowiska:Krynica,IwoniczZdrój,RymanówZdrój,Truskawiec(dziś
naUkrainie)iwieleinnych.Równocześniepowstawałyliczneprywatneispołeczne
biurapodróży.Jednymzpierwszychbyłzałożonyw1920r.weLwowieDOrbis”,
któryw1939r.miałjuż91oddziałówkrajowych.Chociażzewzględunatrudności
finansowekilkarazyzmieniałwłaściciela,istniejedodziś.Innymibiuramibyły
DPoltur”założonyw1928r.przezPTKorazSpółdzielniaTurystyczno-Wypoczyn-
kowaDGromada”,któraspecjalizowałasięworganizowaniuzagranicznychwy-
jazdówrolników,łączącpoznawanieosobliwościturystycznychzezwiedzaniem
wzorowychgospodarstwrolnych.Dużąaktywnośćworganizowaniuwyjazdów
przejawiałZwiązekNauczycielstwaPolskiego,zgodniezprzyjętązasadą,żekażdy
nauczycielpowinienzautopsjidobrzeznaćkrajojczysty.ZrzeszenieOrganizacji
Oświatowo-KulturalnychutworzyłozaśCentralneBiuroWczasów,specjalizujące
sięworganizowaniutanichwyjazdówwypoczynkowychzmiastdogospodarstw
rolnychwatrakcyjnychturystycznieregionach(np.naŻywiecczyznę).Jakwidać,
początkiagroturystykiwPolscesąbardzodawne
12
.
Drugawojnaświatowaspowodowałaogromnestratywturystycepolskiej.
Zniszczonazostałainfrastruktura,aleprzedewszystkimzginęlinajbardziejwarto-
ściowiludzie,zarównoorganizatorzy,jakiprzewodnicy(przewodnicyturystyczni,
jakoosobywysportowane,doskonaleznająceteren,byliszczególniecenieniwpar-
tyzantce,dlategozaciekleprześladowaniprzezokupantów).Mimotoudałosięod-
tworzyćiPolskieTowarzystwoKrajoznawcze,iPolskieTowarzystwoTatrzańskie,
iPolskieBiuroPodróżyDOrbis”orazwieleinnychfirmiinstytucji.Nadalrozwijało
sięprzedewszystkimkrajoznawstwo,nacoprzeważającywpływmiałydwaczynniki.
Popierwsze,Polscezmienionograniceiznacznaczęśćjejnowegoterytoriumbyła
niemalnieznanaspołeczeństwu.Byłytoterenyowielkichwalorachturystycznych–
12
SięgająoneXIXw.,kiedypopularnestałosię,zwłaszczawWarszawie,wysyłanieżonzdziećmi
Dnawilegiaturę”.Ztamtegookresupochodząlicznewsieturystyczne,np.Świder(dziśczęść
Otwocka)iUrlezcharakterystycznymidrewnianymiwillami.
