Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JERZYMADEJSKI
miwmojejpoetyckiejwędrówce,współuczestniczciewmoich
poetyckichdoświadczeniach,przekonajciesięwrazzemnądo
prezentowanejtupoezji,twórzcierzeczypodobne,twórzmy
wspólniepoezjęnową10.
AprzecieżtoniewszystkieznaczeniaVade-mecum.Jakwiadomo,
lirykaNorwidarozpiętabyłapomiędzypragnieniemwypracowania
autonomiisztukipoetyckiej(wobecinnychówczesnychpoetykautor-
skichorazwobecestetykmuzykiiobrazu)orazchęciąusankcjonowania
słowapoetyckiegoprawdąreligijną.Poetamiałbyćwłaśnieprzewod-
nikiemduchowym,bo-jakwiemy-npójdźzamną”toChrystusowe
słowapowołaniaapostołów11.Przetrwałaraczejtapierwszakoncepcja
sztukiNorwida,choćniebrakujedzisiajtakżezwolennikówtejdrugiej.
PrzypominamtuNorwidazjeszczeinnegopowodu.Ci,którzy
dzisiajopisująhistorycznąprzemianęrolipisarza,sięgajązwykledo
literaturyromantyzmu.Tenmodeldociekańliteraturoznawczychikultu-
rowychwnaszymtomiereprezentujeartykułAndrzejaSkrendy(Pisarz
jakoprzewodnikduchowy).
4.
Wzmiankiotomiedziewiętnastowiecznegopoetyniejakoprzyokazji
odsłaniająjedenzesposobówmyśleniaoliteraturze.Zastanawiającsię
nadmiejscemprzewodników(bedekerówiporadników)wnaszympi-
śmiennictwie,możemyposzukiwaćdziełparadygmatycznych(zróżnych
powodów)dlaepok,nurtów,formacjiliterackich.Takichprzykładów
jestoczywiściesporo.Możnawokółnichbudowaćkonstelacjetekstów
(literackich,krytycznych,naukowych…).Gdybymmiałsięgnąćpodobry
(bokanonicznywłaśnie)przykładtakiegodzieła,wskazałbymnaksiąż-
kęzlat60.XXwieku,naBarbarzyńcęwogrodzieZbigniewaHerberta12.
Zdajemysobiesprawęztego,żetowłaśnietentomesejówto
jedenznajważniejszychdwudziestowiecznychpolskichliterackich
przewodnikówpoEuropie.Jeszczedzisiajsąosoby,któreodwiedzają
WłochyiFrancję,kierującsięopisamiHerberta.Jednocześniewiemy,
żetowłaśnielekturaBarbarzyńcywogrodzie(wielelatodpublikacji
pierwszegowydania)ożywiaładyskusjęodwuznacznymwpływie
10S.Sawicki,Norwidawalkazformą,Warszawa1986,s.27.
11
Zob.J.Fert,Wstęp,w:C.Norwid,Vade-mecum,opracowałJ.Fert,Wrocław1990,
s.LXXV–LXXVI.
12Z.Herbert,Barbarzyńcawogrodzie.Szkiceliterackie,Warszawa1960.
10
