Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Wstęp
DopierozkońcemtriasuprzebudowakonwencjiwpłaszczuZiemidopro-
wadziładozasadniczychzmianwarunkówgeotektonicznychdzisiejszej
południowejEuropy,któraodpermujużnastałezłączyłasięzSyberią,
apóźniejinnymiblokamikontynentalnymiwchodzącymiwskładdzisiejszej
Eurazji.
Począwszyodpermu,obszardzisiejszejpołudniowejEuropyoddzielony
byłodznajdującejsięnapołudniuGondwany,zachodniąodnogąoceanu
Tetyda,zwężającąsiękuzachodowi.Niebyłtojednakspokojnygeotektonicz-
nieregion.Możnabygoporównaćzdzisiejszymwybrzeżemwschodniej
ipołudniowo-wschodniejAzji.PołudnieeuropejskiejczęściLaurazjibyło
poddawaneprocesomryftogenezywróżnymczasieimiejscu,coprowadziło
dopowstawanianiebytszerokichbasenówozróżnicowanymtypieskorupy,
któreotwierałysięizamykaływróżnymczasie.Jednocześnie,ciągłezwężanie
sięTetydyizbliżaniesiędzisiejszejpółnocnejAfrykidopołudniowejEuropy
powodowałokolizjezkontynentemeuropejskim,przyłączającdoniegowiele
łukówwysporazwiększychfragmentówskorupykontynentalnej.Procesyte,
trwająceodjuryponeogenspowodowałypowstaniepasmalpejskichEuropy
południowej(ryc.5).Wpasmatewbudowanesąnietylkofragmentyskorupy
kontynentalnejwchodzącejniegdyśwskładGondwany,alerównieżfragmen-
tyskorupyoceanicznej(ofolity),subdukowanej(np.naobszarzeDynarydów),
aniekiedyiobdukowanejnastrukturyalpejskie(np.naCyprze).Szeroka
dawniejTetydazwęziłasiędoszerokościdzisiejszegoMorzaŚródziemnego,
leczprocesyprowadzącedojejzwężaniatrwająnadal.Ichświadectwemsą
częsteisilnetrzęsieniaziemi,atakżewulkanizmnaobszarzepołudniowej
Europy.
Ryci5iAlpejskiełańcuchygórskiewEuropie.Strzałkiilustrują
kierunkinasunięćpłaszczowinowych
