Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
GłównejednostkitektoniczneEuropy25
•kaledońskiepasmofałdowepółnocnejEuropy,powstałewwynikulikwi-
dacjiskorupyoceanuIapetusizwiązanychzniąprocesamimagmowo-
-metamorfczno-tektonicznymi,ciągnącesięwzdłużpółnocno-zachodnie-
gobrzeguSkandynawii,kontynuującsięwSzkocji,północno-wschodniej
Anglii,WaliiorazśrodkowejipółnocnejIrlandii,atakżenaarchipelagu
Svalbard;
•strefęfałdowańwaryscyjskich(hercyńskich)zachodniejiśrodkowej
Europy,ciągnącąsięodPółwyspuIberyjskiegonazachodzie,ażpoMa-
sywCzeskiiorogensudeckinawschodzie;wstrefęfałdowańwaryscyj-
skichwbudowanesąteżfragmentyokonsolidacjistaro-imłodokale-
dońskiej,którepowstaływwynikukolizjizBaltikąniewielkichbloków
kontynentalnych(m.in.Awalonii,Armoryki),jakrównieżblokikonty-
nentalnejskorupyziemskiejokonsolidacjiproterozoicznej(np.Masyw
Czeski),którychkolizjazówczesnymkontynentemLaurosjiwywołała
powstanieniektórychłańcuchówgórskich(m.in.Sudetów).Nazrówna-
nychwwynikuerozjiorogenachwaryscyjskichikaledońskichleżyróż-
nejmiąższościpokrywaosadowaowiekudewon-holocen.Niektóre
fragmentywaryscyjskichorogenówzostałypóźniejwypiętrzoneitworzą
izolowanemasywywśródmłodszychskałosadowych(np.MasywCen-
tralny,Wogezy,Schwarzwald,Harz).Strukturywaryscyjskie(itylko
miejscamikaledońskie)usztywniłyskorupęziemskąwtejczęścikonty-
nentuLaurosjiiwrazzleżącyminanichutworamigórnopaleozoiczno-
-mezozoiczno-kenozoicznymiutworzyłynieformalnąmegajednostkę
zwanąplatformąpaleozoicznąEuropyśrodkowejizachodniej;
•strefęfałdowańalpejskichEuropypołudniowej,ciągnącąsięodGór
Betyckich,przezAlpy,Karpaty,DynarydyażpoKaukaz,wktórejskład
wchodząrównieżłańcuchyPirenejówiApeninów.Wobrębietejstrefy
znajdująsięteżblokiskorupyziemskiejokonsolidacjiwaryscyjskiejistar-
szej,zktórychnajwiększyobejmujeSardynięizachodniączęśćKorsyki.
Wymienionewyżejgłównejednostkitektonicznedotycząwyłączniekon-
tynentueuropejskiego,anieEuropywrozumieniugeografcznym,doktórego
zaliczasięIslandię,atakżearchipelagSvalbardiMaltę.Islandiatomłodawyspa
ogeneziewulkanicznej,będącąwystającymponadpoziomoceanufragmentem
GrzbietuŚródatlantyckiego.Przezwyspęprzebiegaryft,wobrębiektórego
ciągletworzysięnowaskorupaoceanicznaulegającaekspansjipoobustronach
ryftu.ArchipelagSvalbardnatomiastjestfragmentemkaledońskiegoorogenu
powstałegowwynikukolizjiBaltikizLaurencją.
