Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Dlaczegoziemiadrży?
33
gdzie:n-intensywnośćtrzęsieniawpunkcieoddalonymodepicentrum,m-in-
tensywnośćtrzęsieniawepicentrum,h-głębokośćogniska,r-odległośćrzeczy-
wistamiędzypunktempomiarowymahipocentrum,α-kątzawartymiędzylinią
poziomąaliniąbiegnącąprzezpunktpomiarowyznajdującysiępozaepicentrum
ihipocentrum,d-odległośćmiędzypunktempomiarowymaepicentrum.
Ogniskatrzęsieńziemiwystępująnabardzozróżnicowanejgłębokości-od
kilkusetmetrówdoniecoponad700km.Najgłębszeogniskotrzęsieniaziemi,jakie
zanotowano,znajdowałosięnagłębokości728km.Ogniskotragicznegotrzęsienia
ziemi24sierpnia2016r.wLacjumweWłoszechbyłopołożonenagłębokości
zaledwie4km.
Trzęsieniaziemidzielimyna:
•płytkoogniskowe(85%)-poniżej70km,
•średnioogniskowe(12%)-70-350km,
•głębokoogniskowe(3%)-poniżej350km.
Siłatrzęsieniazieminiezależyodgłębokościogniska,leczodwielkościigwał-
townościprzemieszczeniawarstwskalnychwskorupielubgórnympłaszczuZiemi
iodwielkościpowierzchni,wzdłużktórejnastąpiłotoprzemieszczenie.
Dzisiajwstrząsysejsmicznesąlokalizowaneprzezspecjalneprogramykompu-
terowenapodstawiedanychzwielustacjisejsmologicznych.Wyznaczająonenie
tylkopołożenieepicentrum,lecztakżegłębokośćogniskaorazczaswystąpienia
wstrząsuwognisku.
Dlaczegoziemiadrży?
Występowanietrzęsieńziemizwiązanychzgwałtownymwybuchemwulkanu
czyzapadaniemsiępustekwobrębieprzypowierzchniowychwarstwZiemidaje
sięłatwowytłumaczyć.Zczymjednakkonkretniezwiązanejestpowstawanie
tektonicznychtrzęsieńziemi,którewiążąsięzrozładowywaniemsięnaprężeń
wskorupieziemskiejigórnympłaszczuZiemiistanowią90%wszystkichwstrzą-
sównawiedzającychnasząplanetęwciąguroku?
Rozmieszczeniezjawisksejsmicznychpochodzeniatektonicznegonapowierzchni
zieminiejestrównomierne(ryc.15).Epicentratrzęsieńziemigrupująsięnaogół
wwydłużonestrefy,ciągnącesięprzezwieletysięcykilometrów.Związanejest
tozestrukturąskorupyziemskiejigórnegopłaszczaZiemi-strukturąlitosfery
ogrubości200-400km,którapodzielonajestnapłytybędącewciągłymruchu
względemsiebie.Tektonicznetrzęsieniaziemizwiązanesągłówniezgranicami
międzytymipłytami.
Trzęsieniaziemisązwiązanezosiowymistrefamigrzbietówśródoceanicznych
-ryftami(ryc.16),gdziemateriapłaszczaZiemiwznosisiękupowierzchniiza-
