Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wste
˛p
Nieplanowałempisaniakolejnejksiążkiotym,jaknazistowskieNiemcytraktowały
siębliżejtemupomysłowiistwierdziłem,żemiałrację–byłomiejscenakolejnąksiążkę,
Żydów,ponieważuważam,żejestjużwystarczającowielepracnatentemat.To
mójdwunastoletnisynFelixzaproponował,abymzająłsięgettami.Przyjrzałem
zwłaszczazezdjęciamiiichopisami.HolokaustwycisnąłniezatartepiętnonaXXwieku
inaszejświadomości.Zgłębiająctemat,corazbardziejinteresowałemsiętym,wjakispo-
sóbnazistowskiewładzezaplanowałykontrolęnadludnościążydowską,zmuszającjądo
zamieszkaniawspecjalnych,zamkniętychczęściachmiast.
NazistowscyprzywódcywBerliniepostrzegaligettajakotymczasowyśrodekkontroli
orazsegregacjiŻydówwokresie,kiedyjeszczezastanawialisięnadichlosem.Ostatecznie
zapadładecyzja,abyprzetransportowaćichdoróżnychobozówpracyizagładyrozrzuco-
nychpocałejEuropie,gdzieniemalwszyscyzginęli.
WpoczątkowymokresiewojnypowstałowEuropieokołotysiącagett,jednakmoja
książkapoświęconajestprzedewszystkimtympołożonymnaobszarzeokupowanej
Polski–wWarszawie,ŁodziiKrakowie.Szczęśliwieudałomisięodnaleźćwystarczającą
ilośćmateriałów,wtymwielezdjęć,zktórychwiększośćpochodzizAmerykańskiego
MuzeumPamięciHolokaustu(USHMM).
Zdjęciazamieszczonewniniejszejksiążcezostaływwiększościwykonaneprzezpasjo-
natówfotografii,którzyznaleźlisięwśródniemieckichżołnierzystacjonującychwmiastach
imiasteczkach,gdzieutworzonogetta.PrzykłademmożebyćradiotelegrafistaWilly
Georg–stacjonującwWarszawie,dorabiałsobie,wykonujączdjęciaswoimtowarzyszom
broni,aw1941rokujedenzoficerówwydałmuprzepustkę,nakazującudaćsiędogetta
isfotografowaćto,cotamzobaczy.
W1941rokuwWarszawiestacjonowałrównieżsierżantHeinrichJoest1.Uzbrojony
waparatRolleiflexuzyskałpozwolenienawejściedogettaiwciąguzaledwiejednegodnia
zrobił140zdjęćukazującychjegożyciecodzienne,zktórychczęśćznalazłasięnakartach
niniejszejksiążki.
IstniejerównieżkolekcjakolorowychslajdówwykonanychprzezWalteraGeneweina.
GeneweinzajmowałsięfinansamiłódzkiegogettaibyłbliskimwspółpracownikiemHansa
Biebowa.Byłteżzapalonymfotografemamatoremiswoimaparatemuwieczniłmrożą-
cekrewwżyłachscenyzżyciadzielnicy,doktórychnależąporuszającekadryukazujące
Żydówprzygotowywanychdotransportudoobozówpracylubzagłady.
Mamnadzieję,żeniniejszaksiążkastaniesięwartościowymdodatkiemdostudiów
nadHolokaustem,aleteżbędziewyrazemnaszejnadziei,żenigdywięcejniebędziemy
musielistanąćwobectakodrażającegoreżimu,jakimbyłniemieckinazizm.
1Spotykasiętakżepisownię:JöstlubJost–przyp.red.
9
