Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
danychempirycznych,którymidysponujewspółczesnanauka.Ilośćtasprawia,że
tworzonateoria,którapowinnabyćlogicznaispójna,niezawszetakąsięokazuje.
Niestety,podejścieidiograficzne,takczęstostosowane,wydajesięniewystarczające
izbytniedoskonale.Ciągledążysiędoopisu,aunikasiętrudnychpróbwyjaśnienia
przyczynowego.Wwiększościpublikacjipytanieoprzyczynyomówionezostajeza
pomocąogólnychstwierdzeńlubcałkowiciepomijane.
Niedostatektrwałychustaleńocharakterzenaukowymwynikagłówniezbraku
jednoznaczności
opisu
zjawiska
globalizacji,
a
tym
samym
z
absencji
niekwestionowanejdefinicjipojęcia.Nieulegawątpliwości,żejesttoprzypadłość
większościpojęćiterminów,naktórychopierająsięnaukispołeczne,jednakpróba
określeniatego,cooznaczaglobalizacja,wydajesiębyćkonieczna.Uwzględniając
to,możnaprzyjąć,żeglobalizacjatowzrostpowiązańizależnościmiędzyróżnymi,
wyodrębnionymiprzezbadaczaelementamiskładowymisystemów,wktórychżyje
człowiek,awrezultacie-tonowajakośćżyciadostępnajednostkom.Przed
globalizacjąniemaucieczki.Podstawąanalizyglobalizacjisązmiany,zauważone
przezwielueksploratorówtejproblematyki,określanejakopojawieniesięzjawiska
kompresjiczasoprzestrzeni,wwynikuktórychwspółcześnietakżeinnepojęcia,
takiejak:czas,miejsce,dystans,granicestraciłyswójpierwotnystatusiznaczenie8.
Napodstawiepowyższychstwierdzeńmożnawstępnieprzyjąć,żepodstawą
globalizacjijestzmiana.Większośćteoriiglobalizacjizostaławłączonawgłówny
nurtrozważańdotyczącychzmianyspołecznej,problemtenstanowijeden
zdominującychnurtówzainteresowańnaukspołecznych.Nawzrosttak
sfokusowanegozainteresowaniawpłynęłynatężenieiszybkośćzmianwostatnich
latach,zauważalnychprzezkażdąjednostkę.Przezzmianęspołecznąnależy
rozumiećprocesstrukturalnychtransformacjisystemuspołecznego,wtym
kierunkowyrozwójspołeczny,czylikierunkowązmianęstruktury,któramożemieć
charakterpostępulubregresu9.Toniezamykadyskusjiowartościowaniu
analizowanejzmiany.Wydajesię,żejestonakoniecznaiuprawniona,alemożliwa
wschemaciepewnejkonwencji,polegającejnakoniecznościzastosowaniadotych
teoriikategoriiwymiaruczasunprzyszłegoteraźniejszego”.
Wartozauważyć,żeczęstojednakniedokońcawiadomo,czymtaknaprawdę
jest
globalizacja.
Globalizacja
jest
bowiem
terminem
interdyscyplinarnym,
odmienniepostrzeganymwróżnychdziedzinach.Zpunktuwidzeniaekonomistów
globalizacjastanowiekspansjęekonomicznąponadgranicami,któraprzyczyniłasię
dowzrostuekonomicznego,ekonomicznejniezależnościorazpogłębieniaintegracji
między
krajami.
W
polityce
globalizacja
umacnia
silę
kontaktów
międzynarodowych.Wkulturzepostrzeganajestjakoglobalnakomunikacja
istandaryzacjawzorcówkulturowych,obejmującychcałyświat,prowadzącado
szerokopojętejuniwersalizacji.Wtymkontekściechodzim.in.ozjawiskacoca-
8Wliteraturzepolskiejzjawiskookreślanejakonkompresjaczasoprzestrzeni”jestdokładnie
opisane:M.Pietraś,Globalizacjąjakoproceszmianyspołecznościmiędzynarodowej,[w:]
M.Pietraś(red.),Obliczaprocesówglobalizacji,Lublin2002,s.35-66;K.Marzęda,
Globalizacjąaglobalnespołeczeństwoobywatelskie,[w:]J.Sobczak,R.Bäcker(red.),
Europejskamyślpolitycznawobecglobalizacji,Łódź2005,s.28.
9A.K.Paluch,Konflikt,modernizacjaizmianaspołeczna,Warszawa1976,s.7.
11
