Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
MichałNowicki
10Globalnezarządzaniegospodarcze–kryzysidei
Wstęp
Historięświatamożnaopisaćjakociągłedążeniedozapanowanianadchaosem,
czylijakonieustannepodążaniekuładowi.Wtymceluustanawianoprawa-taką
wizjępaństwaprezentowałHobbes(twór,mającychronićludziprzedstanem
„wojnywszystkichprzeciwwszystkim”).Naprzestrzenidziejówmożemyznaleźć
licznetraktatyzawieranemiędzypaństwami,którychcelembyłowprowadzenie
porządkuiunikaniesytuacjispornych,prowadzącychdochaosu,awkonsekwen-
cjidosporówiwojen.Tenmodusfaciendipozostajeniezmienny,choćzmieniają
sięokoliczności,któremutowarzyszą.Dawniejbyłotowprowadzenieładuwskali
lokalnej,potemwskalidanegopaństwa.Doświadczeniadwóchwojenświatowych
zaowocowałymyśleniemopogłębianiuwspółpracywskalimiędzynarodowej,mię-
dzykontynentalnej,ostateczniewskaliglobalnej.Efektemtegobyłopowstanielicz-
nychorganizacjimiędzynarodowych,odpowiedzialnychzaregulowanieróżnych
obszarówmiędzynarodowejwspółpracyirywalizacji.Systemopartyoinstytucje
międzynarodowepowstałe(lubmającegenezę)wpołowieXXwiekuspełniałswoją
rolęprzezpierwszedekadyswojegoistnienia.Jednakwrazzprzemianami,jakie
następowałynacałymglobie,zacząłontracićzdolnośćdoskutecznegodziałania.
Dlategoteżnaprzełomiewiekówzaczętorozważaćkierunkiewolucjitegosystemu,
aposzukiwaniatychkierunkówzamkniętownurcebadańnoszącymnazwę„glo-
balnezarządzanie”(globalgovernance).
LatadziewięćdziesiąteXXwiekuipierwszadekadaXXIwiekutoczasprężnego
rozwojuideiglobalgovernance.Jednakjużwdrugiejdekadziedwudziestegopierwsze-
gostuleciazaobserwowaćmożnazmniejszeniezainteresowaniatymnurtembadań,
związanezdynamicznązmianąsytuacjimiędzynarodowej.Celemniniejszegoroz-
działujestukazanieczynnikówwpływającychnakryzysideiglobalgovernance,który
możemyobserwować.Autor,zewzględunaswojezainteresowaniabadawcze,skupia
sięnagospodarczymaspekcietegozagadnienia,tj.naglobalnymzarządzaniugospo-
darczym(globaleconomicgovernance),jednakwanalizieczynnikówwpływającychna
obecnystanrzeczynieograniczasiętylkodozjawiskstricteekonomicznych.Hipote-
za,jakazostajepostawionabrzminastępująco:uprogutrzeciejdekadyXXIwieku
