Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
MichałNowicki
globalnezarządzaniegospodarczeniestanowirealnegokierunkuewolucjiglobal-
negoładugospodarczego.
Autorwykorzystujemetodęanalizyikrytykipiśmiennictwanaukowegooraz
metodęopisową,atakżeopierasięoliczneartykułyprasoweiinformacjedotyczą-
cebieżącychwydarzeń,mającekluczoweznaczeniedlazobrazowaniaaktualnego
stanuopisywanychzjawisk.
1010Czymmiałobyćglobalnezarządzanie
Wnajwiększymskróciekoncepcjaglobalnegozarządzaniamiałabyćodpowie-
dziąnazmiany,jakiezaszływładziemiędzynarodowymnaskutekglobalizacjioraz
innychprocesów,któremożnabyłozaobserwowaćwlatach1945-19911.
ZapionierówtegonurtubadańuznajesięE.O.CzempielaiJ.N.Rosenau’aauto-
rówksiążkiGovernanceWithoutGovernment.OrderandChangeinWorldPolitics.
Wprawdzienieposługująsięoniterminemglobalgovernance,alepadatamdefini-
cja,czymmabyćglobalnekierowanie2.J.N.Rosenaudefiniujejejako„porządek,
którynieposiadacentralnejwładzy,alemazdolnośćdowprowadzaniadecyzjina
skalęglobalną”
.Licznepóźniejszedefinicje,codoswojejistoty,nieróżniłysięod
przedstawionejwyżej.Akcentowanownichkoniecznośćkooperacjiróżnychakto-
rów,globalnyzasięgpodejmowanychdecyzji,złożonośćsystemuskładającegosię
z„norm,praw,politykiinstytucji”3.
Jednocześnieterminuglobalgovernanceużywano(iużywasiędalej)wcelu
określeniaistniejącegojużsystemuinstytucjimiędzynarodowychoglobalnym
zasięgu,takichjakOrganizacjaNarodówZjednoczonych,ŚwiatowaOrganizacja
Handlu,MiędzynarodowyFunduszWalutowy,BankŚwiatowy.Wtymznaczeniu
niejesttoidea,stan,doktóregonależydążyć,alenazwadlaładumiędzynarodowe-
go,któryukształtowałsięwostatnichsiedmiudekadach4.
1PrzyjętedatygranicznetozakończeniedrugiejwojnyświatowejirozpadZwiązkuSocjali-
stycznychRepublikRadzieckich.
2Wpolskimpiśmiennictwienaukowymnieosiągniętokonsensusucodotłumaczenia
pojęciaglobalgovernance.Zresztąsamterminwjęzykuangielskimjestróżnieinterpretowany
(T.J.Biersteker,Globalgovernance,w:M.DunnCavelty,V
.Mauer(red.)RoutledgeCompanion
toSecurity,RoutledgePublishers,NewYork,London2009).Wjęzykupolskimużywanenastę-
pującetłumaczenia:globalnezarządzanie,globalnerządzenie,globalnekierowanie.
3J.Baylis,S.Smith(red.),Globalizacjapolitykiświatowej.Wprowadzeniedostosunkówmię-
dzynarodowych,tłum.M.Filaryetal.,WydawnictwoUniwersytetuJagiellońskiego,Kraków2008,
s.903;L.S.Finkelstein,Whatisglobalgovernance,GlobalGovernance1995,nr1,s.368;M.Orte-
ga,BuildingtheFuturetheEU’sContributiontoGlobalGovernance,InstituteforSecurityStudies,
Paris2007,s.46:J.Rosenau,Governance,orderandchangeinworldpolitics,w:J.N.Rosenau,
E.O.Czempiel,GovernancewithoutGovernment.OrderandChangeinWordPolitics,Cambridge
UniversityPress,Cambridge1992,s.7.
4M.Nowicki,Globalgovernance,jakokierunekrozwojuładumiędzynarodowegowerze
globalizacji,NaukiSpołeczne2013,nr2(8),s.235-236.