Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
śpiew-iformawirtuozowskiej,popisowejlub,dlaodmiany,lirycz-
nejiśpiewnejarii.Wzniosłaideakonstruowaniadramatumuzycz-
negonapodstawiesłowaiakcjiustąpiłazaśczystobiznesowemu
wymogowipodporządkowaniakoncepcjidziełagustomismakowi
publiczności11.
Odpoczątkuistnieniaoperyjakogatunkuteatralno-muzycz-
negotoczyłasięwokółniejodrębnadebatateoretyczna,stawiająca
pytaniamiędzyinnymiojejzadaniawobecodbiorcyijegouczuć,
ojejfunkcjęwzbudzaniaafektówwwyjątkowymkontekście,bo
wodniesieniudosłuchacza-widzazbiorowego,awięcrównieżojej
szczególnemożliwościoddziaływaniaretorycznego.
Wartopodkreślić,że-conieczęstozdarzasięwhistoriimuzy-
ki-refleksjawokółoperywyłoniłasięniezwykleszybko,anawet,
wjakimśsensie,równoleglezpowstaniemsamegogatunku-jeśli
weźmiemypoduwagę,żeDialogodellamusicaanticaedellamoderna,
autorstwaVincenzaGalileego(1581),głównegoteoretykaCameraty,
dotykałakwestiiodejściaodzasadrenesansowejpolifoniinarzeczsty-
lurecytatywnego,będącegosensemdrammapermusica12.Pierwszy
traktat,poświęconywcałościkwestiomteatruoperowego-Tratta-
todellamusicascenica-zostałnapisanyprawdopodobniewlatach
trzydziestychXVIIwiekuprzezznakomitegoznawcęstarożytności
iteoretykamuzyki,GiovanniegoBattistęDoniego13.Ponimzaś,
wwiększościjużwXVIIIwieku,powstałowieleinnychtekstów,
wtymznacząceuwagiikomentarzeCharles)aPerraulta,Antoine-
11
Por.natentematpracęBethL.orazJonathanaE.Glixonów,InventingtheBu-
sinessofOpera:TeImpresarioandHisWorldinSeventeenth-CenturyVenice,
Oxford2006,atakże:N.Payne,TeBusinessofOpera,w:TeCambridgeCom-
paniontoOperaStudies,ed.N.Till,Cambridge2012,s.53-69;N.Ridout,Opera
andtheTechnologiesofTeatricalProduction,w:ibidem,s.159-178;J.Rosselli,
FromPrincelyServicetotheOpenMarket:SingersofItalianOperaandTeirPa-
trons,1600-1850,nCambridgeOperaJournal”1989,No.1,s.1-32.
12
TakąopinięformułujenaprzykładSusanMcClary;zob.S.McClary,Introduc-
tion,w:eadem,ModalSubjectivities:Self-FashioningintheItalianMadrigal,Los
Angeles2004,s.4.
13
Zob.G.B.Doni,Traktatomuzycescenicznej,w:GiovanniBattistaDoniomuzy-
cejemuwspółczesnej,wyd.dwujęzyczne,przeł.A.Szweykowska,Kraków2000,
s.101-336.
