Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
czterdzieścilat,równiełatwodajesięodnaleźćijedną,idrugąpostawę-
prawda,żebywałniezdecydowanywchwilachwymagającychzdecydowania,
alenieprzejednanestanowiskodemonstrowałrównieczęsto(naprzykładgdy
podnosiłcenęropynaftowejw1973rokuczyskuteczniewprowadzałBiałą
Rewolucję).Wkwestiirezygnacjiztronubywałstanowczy:niechciałzrzec
sięwładzy,bomiałgłębokieprzeświadczenieowielkościswejmisji;wierzył,
żeznajdujesiępodszczególnąopiekąBoga(weśniemiałszachaotymza-
pewnićsamAli!).Oewentualnejabdykacjiszachwypowiadałsięwięcnieraz
naderzdecydowanie.Zaledwiepięćlatprzedwybuchemrewolucjimówił
OrianieFallaci:„Zdarzasięwięcczęsto,żekrólmadośćbyciakrólem.Nie
znaczytojednak,żebymztegozrezygnował,zbytwierzęwto,czymjestem,
iwto,corobię.[…]monarchiajestjedynymmożliwymsposobemrządzenia
Iranem.[…]Uważam[…],mammisję,którąmuszędoprowadzićdokońca,
izamierzamdoprowadzićdokońcanierezygnującztronu”27.
DalejMilanisugeruje,żeKapuściński,zmanipulowanyopiniamiswych
„lewicowychicentrolewicowychprzyjaciół,którzyopowiedzielimuswojąwer-
sjęzdarzeń”28,„Gdzieśpiszeotysiącachwięźniówzamordowanychprzez
szacha,tymczasemzajegoczasówwykonanoegzekucjęnaokoło1400więź-
niach”29.AjednaknastronachSzachinszachaniematakiejinformacji,jest
zatoinna,zresztąwdużejmierzezbieżnaztą,októrąupominasięMilani.
PiszeKapuściński:„Czyktośpoliczy,iluludzirozstrzelałSavak?Napewno
setki”(Sz,s.65).WSzachinszachunieznajdziemytakżeinformacjio-jak
czytamywksiążceDomosławskiego-„setkachtysięcywięźniówpolitycznych”,
których-korygujeMilani-byłoczteryipółtysiąca30.Tymczasemreporter
wyraźniepiszeostutysiącach,aniesetkachtysięcyosadzonych:„Przeby-
wałownichstale,jaktwierdziłaopozycja,stotysięcywięźniówpolitycznych”
(Sz,s.62).Jegokalkulacjeróżniąsięwprawdzieodtychwskazanychprzez
Milaniego,alepokrywajązdanymizawartymiwpodręcznikuakademickim.
WHistoriiIranuczytamybowiem:„podczasgdyoficjalneirańskiedaneza
lata1976/1977oceniałyliczbęwięźniówpolitycznychnaok.3tys.,według
szacunkówAmnestyInternationalbyłoich25-100tys.”31.Kapuścińskinie
stosujetuzatemwyolbrzymionychrachub,zaktórekrytykujegoMilani,aza
nimufnybiograf,leczumieszczaliczbywiarygodne,aiteostrożnieopatruje
20|Wprowadzenie