Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
13
Dziewiątyrozdziałksiążkipoświęconyjestdyskusjomdotyczącym
właśniekatharsis.Ponaddwatysiącelatteoretycyihistorycyspierają
sięzarównoorozumienietegopojęciaprzezsamegoArystotelesa,jakteż
otojaknależyjeodczytywać,bymogłobyćprzydatnewdyskursieteore-
tycznymnatematsztukiijejÑmagicznegonoddziaływanianaodbiorców.
Wybórkatharasisipominięciamimesisuzasadnionybyłnietylemeryto-
rycznymprzeświadczeniemowiększejwartości,czyaktualnościtejkate-
gorii,ilesubiektywnymizainteresowaniamiautoraproblematykąrówno-
wagipsychicznejorazgłębokimprzekonaniemoterapeutycznych
iprofilaktycznychmożliwościachsztukipodtymwzględem.
Rozdziałdziesiątyomawiasporyopostawęestetyczną,któraprzez
prawiedwawieki(odSchopenhaueraiKantadoIngardena),mimojej
różnorodnychinterpretacjiiokreśleń,uważanabyłazapodstawowąkate-
gorięestetyki,pozwalającąprecyzyjniewyodrębnićischarakteryzować
sferęzjawiskestetycznychoraztrafnieokreślićnaczympolegawłaściwy
sposóbprzeżywaniadziełasztuki.ChoćkategoriaÑpostawyestetycznejn
nieokazałasiętakimpojęciemkluczowymjakoczekiwałowieluestety-
ków,niejestteżjednakpojęciempustymiÑmitemestetycznymn,jaksuge-
rujetoGeorgeDickie.Kategoriatamożebyćbowiemczęściowoprzydatna
wdociekaniachestetycznych,czegoprzekonującodowiódłIngarden.
Dwanastępne,ściślezesobąpowiązanerozdziałyksiążki,sąkonty-
nuacjąfundamentalnegosporuoestetycznąnaturęsztukiorazanaliząrów-
niefundamentalnejkontrowersjiosposóbwartościowaniadziełasztuki.
Wsporzetymchodzioustalenietakiegosposobuwartościowania,który
jestwartościowaniemsztukijakosztukiwłaśnieipozwalauchwycićwar-
tościdlasztukiistotneikonstytutywne.Wobutychrozdziałachproble-
memistotnymjestrelacjamiędzyprzeżywaniemawartościowaniem
dziełasztuki,awszczególnościkwestia:czykoniecznymwarunkiem
zasadnegoiuprawnionegowartościowaniadziełasztukijestswoiścieeste-
tycznedoświadczenie(przeżywanie)tegodzieła.
Przyjętewksiążce(inspirowaneprzezTatarkiewiczaiOssowskiego)
wąskierozumienieprzeżyćiwartościestetycznychpozwalalepiejzrozu-
mieć,dlaczegokoncepcjesprowadzającewartościartystycznedowartości
estetycznychsąbezzasadnewobecpropozycjiartystycznychneoawan-
gardy.Niesąteżwstaniewytłumaczyćiprzezwyciężyćtrudnościzwar-
tościowaniemautentycznychioryginalnychdziełsztukizjednejstrony,
