Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Pytanieoprzypadkowośćistnienialudzkiego
13
negonihilizmu,odnoszącbowiemsenskażdegoszczegółuwyłączniedo
pewnejcałościsynchronicznej(wszystkojedno,czyjesttącałościąpewna
jednostkamyśląca,czycałaepokakultury)uniemożliwiabadaniejakich-
kolwieksensówpowtarzalnych,tojestzmuszadotego,bykażdąjednostkę
badawczą(więcwłaśnieosobęlubepokę,zależnieodwyboru)traktować
jakocałośćmonadyczniewzględeminnychcałościzamkniętą,tojestaprio-
riogłasza,żekomunikacjamiędzywyróżnionymicałościamijestniemożli-
wainiekonstruowalnyjestjęzyk,zapomocąktóregomożnabyjełącznie
opisywać(każdepojęciemainnysenswzależnościodtego,dojakiejcało-
ścijestzastosowane,anadrzędneczyniehistorycznekategorieniedająsię
zasadniczozbudować,gdyżprzeczyłobytozasadziebadawczej).
Próbującprzetoobutychnihilistycznychskłonnościuniknąć,powin-
niśmystaraćsięoto,byośrodkowemyśliMarksazrozumiećjakoodpo-
wiedzinapytania,któremedytacjęfilozoficznązdawnaożywiały,aleioto
zarazem,byuchwycićtemyśliwpełniichniepowtarzalnejodrębności,
zrośniętychzgeniuszemtwórcy,aletakżezrośniętychzjednorazowością
czasuhistorycznego.Wskazówkitakiełatwiejwypowiedziećniżzastoso-
waćudatnie,tymbardziejżeichspełnieniedoskonałewymagałobynapi-
saniakompletnejhistoriifilozofiiczywręczhistoriikultury.Tylkonikłą
namiastkątejpracyniewykonalnejmożebyćkrótkieprzedstawieniekwe-
stii,zewzględunaktóremyślMarksamożebyćosadzonawdziejacheu-
ropejskiejmyślifilozoficznejjakoichistotnienowyetap.
1.Pytanieoprzypadkowośćistnienialudzkiego
Jeślipragnieniemfilozofiibyłoobjęciemyślącałościbytu,towyjściowym
jejbodźcembyłodoświadczenieułomnościczłowieka.Jednoidrugie-po-
czucieułomności,którewprawiałowruchmyśleniefilozoficzne,orazprag-
nieniepokonaniatejułomnościprzezzrozumieniecałościbytu-odziedzi-
czyłafilozofiazzasobówmitu.
Ośrodkowymmiejscemfilozoficznejinteresownościbyłaułomnośćinę-
dzaludzka-lecznietanaoczna,widomabezpośrednio,uleczalna,ale
ułomnośćfundamentalna,niedającasięprzezwyciężyćśrodkamitechnolo-
gicznymi,inwalidztwosamegoistnienia,które,skororazzostałotakczy
owakzrozumiane,podsuwałosugestię,iżjestwłaściwymsprawcąempi-
rycznej,namacalnejułomności,ataostatnia-wtórnymjegoprzejawem.
Tafundamentalna,przyrodzonaułomnośćnosiłaróżnenazwy;filozofia
