Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
46
I.Pierwszafazamarksizmusowieckiego.Początkistalinizmu
gorliwośćipośpiechpewnychfunkcjonariuszypartyjnychoraznaruszanie
przeznichDzasadydobrowolności”przyorganizowaniukołchozów.Arty-
kułspowodowałniepewnośćwaparaciepartyjnymipolicyjnym,wwyniku
czegonastąpiłahurtowasamolikwidacjakołchozów;okazałosię,żewyjścia
jużniema.Powrócononatychmiastdopolitykimasowejkolektywizacji.
Nastąpiłopiekło.Setkitysięcy,awreszciemilionychłopówdowolniekwali-
fikowanychjakoDkułacy”wywożononaSyberięlubdoinnychpustkowi
kraju,rozpaczliwebuntynawsidławiłakrwawoarmiaipolicja,nieopisany
chaos,nieszczęścieigłódspadłynakraj.Niekiedydeportowanocałewsie,
całewsiewymierałyzgłodu;wpośpiesznieorganizowanychdeportacjach
masyludziginęłyzzimna,nędzyiterroru,półtrupyludzkiesnułysiępo
krajudaremniebłagająclitości,notowanowypadkiludożerstwa.Rychło,
abyuniknąćucieczekwygłodniałychchłopówdomiast,wprowadzono
systempaszportów,bezktórychniktniemiałprawa,podgroźbąwięzie-
nia,wydalaćsięzeswegomiejscazamieszkania.Chłopompaszportównie
wydawano,wskutekczegostworzylionimasępańszczyźnianychpodda-
nych,przykutychdoglebynanajgorszychfeudalnychwarunkach(system
tenniezostałzniesionydolat70-tych).Obozykoncentracyjnezapełniły
sięnowymimasamiwięźniówskazanychnakatorżnicząpracę.Całyten
procesniszczeniachłopstwaiprzymusowegozapędzaniagodokolektyw-
nychgospodarstwmiałnaceluwyciśnięciezludnościniewolniczejpracy,
którąnależałozużyćnarozwójprzemysłu.Rezultatembezpośrednimbył
upadekrolnictwasowieckiego,upadek,zktóregoniepodniosłosięonodo
dziś,mimoniezliczonychreorganizacjiireform.WchwiliśmierciStalina,
prawiećwierćwiekuporozpoczęciumasowejkolektywizacji,produkcja
zbóżnagłowęludnościbyłanadalniższaniżw1913roku,aleprzezprawie
całyczas,mimonędzyigłodu,dużeilościproduktówrolnycheksporto-
wano,gdziesiędało,abyzasilićprzemysł.Grozaiokrucieństwotychlat
niedająsięopisaćnawetliczbamizniszczonychistnieńludzkich(Robert
Conquest,autorhistorycznegostudiumotejepoceoblicza,żegłódna
Ukrainiepochłonął6-7milionówofiar;drugietylewyginęłowprocesie
rozkułaczania).
Istniejeczęstospotykanypogląd,iżDnowykurs”Stalinaiprzymusowa
kolektywizacjabyłyniczyminnym,jakprzejęciemprogramuTrockiego
iPreobrażenskiego,pouprzednimzniszczeniuichautorów.Towłaśnie
zarzucałStalinowiBucharinodpoczątkukonfliktu.Takrównieżrozumieli
sprawęlicznidziałaczedawnejopozycji,którzyskorzystalizokazji,by
prosićStalinaołaskęnatejzasadzie,iżpodstawoweróżnicemiędzyopozy-
