Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
SocjologiaprawawPolsceijejpodstawowezagadnienia
mniejlubbardziejkonkretnychnormprawnych42.Każdawładza
politycznamusisięwypowiadaćzapośrednictwemprawa,oddziału-
jącnaprocesjegotworzeniaistosowania.Naczelnenormyprawne
konstytuującepodstawyustrojupaństwowegomająprzetocharakter
regułpolitycznych(itakteżsąinterpretowane).Jednakżesytuacja,
kiedytylkoniektóreaspektydziałalnościpolitycznejsąsformalizo-
wanewpostaciaktówprawnych,powoduje,żewświadomościspo-
łecznejprzywództwopolitycznejestpostrzeganejako„wyniesione”
ponadprawo.Wynikibadańsocjologicznoprawnychzlatosiemdzie-
siątychidziewięćdziesiątychsygnalizujątakąwłaśniepercepcjęrela-
cjiprawo–polityka43.Chronioneprzezporządekprawnywartościsą
traktowanejakoinstrumentalnieeufunkcjonalnedlasiłiugrupowań
politycznych,któremajądecydującywpływnaprocesprawotwór-
stwa.
Takieipodobneproblemypodejmujesięwsocjologiiprawa
wtedy,kiedyjako„polityczne”określasiętowszystko,coodnosisię
dopaństwaiwładzypaństwowej.Niecoinnezagadnieniawyłaniają
sięwówczas,gdyprzez„politykę”rozumiesiędziedzinęstosunków
międzypaństwemainnymiformalnymistrukturamiżyciazbioro-
wego.Normyprawnerozpatrujesięwówczaszuwaginarolę,jaką
pełniąwwewnętrznejpolitycepaństwa.
Spośródtrzechpodstawowychrelacji—prawoagospodarka,
prawoapolitykaiprawoamoralność—polskaliteraturasocjologicz-
noprawnaszczególnieczęstowybieratoostatniezagadnienie.Prze-
ciwstawianieprawamoralnościjestwspółcześnieniemalklasycznym
wątkiemzarównoteoriiprawa44,naukiomoralności45,jakiem-
42Zob.:G.L.Seidler:Zzagadnieńfilozofiiprawa,t.2:Prawoipolityka,Lublin1984,
s.85–95;K.Opałek:Zagadnieniateoriiprawaiteoriipolityki,Warszawa1983,s.250–269.
43Zob.:J.J.Wiatr:Przywództwopolitycznewświetlebadańsocjologicznych,„Studia
Socjologiczne”1984,nr2,s.11–27;Władzalokalnauprogukryzysu,J.J.Wiatr:(red.),
Warszawa1983.
44Zob.:L.Petrażycki:Wstępdonaukiprawaimoralności.Podstawypsychologiiemocjo-
nalnej,oprac.J.Lande,Warszawa1959;tenże:Teoriaprawaipaństwawzwiązkuzteorią
moralności,t.1,oprac.J.Lande,Warszawa1959,t.2,oprac.W
.Leśniewski,Warszawa
1960(wyd.1obutomówwjęz.rosyjskimukazałosięw1907r.);J.Wróblewski:Oceny
inormyetycznewwykładniprawa,„ZeszytyNaukoweUniwersytetuŁódzkiego”1961,
