Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Trzecimpodłożemkonfliktuetnicznegojestpluralizmkulturowy,częstostyg-
matyzowanyjakokonfliktkulturowy,gdyżjegoistotęstanowigłówniekulturowe
zróżnicowanie.Wodsłonietegokonfliktutowłaśniekulturowaróżnorodność
jestelementempolitykietnicznychrelacji,wktórychdominujechęćnarzucenia,
aprzynajmniejzachowaniaelementówwłasnejkulturywspołecznejprzestrzeni.
Poszczególnegrupypróbujądominowaćnadinnymiwwyodrębnionychsekcjach
kulturowychspołeczeństwa,apodstawowymproblememstajesięsilnatendencja
dodominacjijednejgrupynadinnymi.Toprowadzidodestabilizacji,którajest
rezultatemkolizji(rozbieżności)systemówwartości.Nienależyjednaksystemów
aksjonormatywnychposzczególnychgruptraktowaćwpełnicałościowo(holistycz-
nie),gdyżkolizjajednychwartości,np.moralnych,nieoznaczakolizjiwszystkich
innych.Dokonfliktunatlerozbieżnychwartościdochodziwmomencie,gdyważne
dlajednejgrupywartościnaruszanelublekceważoneprzezczłonkówinnej
grupy.Konfliktetnicznydotyczytutajwycinkarelacjimiędzygrupowychijest
uzależnionyodstopniasiłyodrębnościpomiędzyposzczególnymisystemami
wartościzinternalizowanymiprzezczłonkówdanejgrupyetnicznej(Horowitz,
2000,s.1351139).
AnalizaprzyczynkonfliktówetnicznychHorowitzakierujenasząuwagęku
ClausowiOffe,którybiorącpoduwagępolitykęetnicznąEuropykonstruujemapę
polakonfliktuetnicznegoijakopierwszekryteriumprzyjmujecharakterilościowy.
toliczboweaspektygrupmniejszościowychbądźwiększościowych,inicjujących
konflikt.Wodniesieniudojednostekterytorialnychjestbardzoprawdopodobne,że
grupywiększościowewpewnychukładachstająsięmniejszościowymiiviceversa.
Dowiększościowegokonfliktuetnicznegodochodziwówczas,gdyobywatelejakie-
gośpaństwanarodowegożywiąwrogieuczuciaipodejmująwrogiedziałaniawobec
mniejszości,któraniemusiposiadaćwspólnejtożsamościetnicznej(Offe,1999,
s.67).Jesttowyrazksenofobicznejpolitykietnicznejprowadzonejprzezniektóre
populistycznepartiekrajóweuropejskich,jakFrancja,WielkaBrytania,orazRuch
NarodowywPolsce.Możliwyjesttakżekonfliktzokreślonąmniejszościąetniczną,
któraczujesiędyskryminowanaprzezwiększość.Etnicznawiększośćcharaktertej
mniejszościuświadamiasobiedopierowczasietrwaniakonfliktu.Whistoriikon-
fliktówetnicznychspotykamyrównieżtakie,gdziestronamizbliżoneliczbowo
względemsiebiegrupyetniczne.Teosobliweprzypadkiniezaburzająogólnego,
najbardziejrozpowszechnionegoiklarownegoschematuwystępowaniawiększości
przeciwkomniejszościom(Offe,1999,s.67168).
DrugimkryteriumprzyjętymprzezOffewbudowaniumapykonfliktów
etnicznychjestkryteriumcechjakościowychgrupzaangażowanychwkonflikt,
któremożemiećncharakterbezwzględny1jednagrupajestbogatszaoddrugiej,
Spotkaniekultur
lubrelacyjny1jednagrupauważasięzalepsząoddrugiej,alboprzezniąwyko-
rzystywana,comożewywołaćoburzenieiresentymentytejstrony,któraczujesię
traktowananiesprawiedliwie”(Offe,1999,s.68).Zewnętrznemuobserwatorowi
częstotrudnookreślićprzedmiotkonfliktu,którymjestuchwytnyprzywilej,realna
lubpotencjalnagroźbaupośledzeniawstosunkachmiędzyetnicznych,zaszłości
22
historycznebądźparanoiczneurojenia.Nieeliminujetojednakkonfliktubędącego