Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
36
2.Wytwórczośćihandelmiędzynarodowywśredniowieczu(500–1500)
powiększaniamajątku’’
15.Jednakbezsprzecznienajwiększywpływnaśredniowieczny
typstosunkówekonomicznychmieli:św.Augustyn(354–430),otwierającyjak
gdybynowąepokę,iśw.TomaszzAkwinu(1225–1274),któregomyślpochodzi
zokresurozkwituśredniowiecznejgospodarki.Wedługśw.Augustynawraz
zpowiększaniemsiępaństwabożego,corazbardziejmanifestowaćsiębędzie
wspólnotadóbr,aztymprocesemwiązaćsięmusiznoszenieniewolnictwa.
Natomiastwmiaręjakbędąsięzmieniaćstosunkiwłasnościowe,następowaćbędą
zmianywzakresiepodziałudóbr
16.Jeślichodziodorobekśw.TomaszazAkwinu,
tozpunktuwidzeniaekonomisty,najważniejszesąjegouwaginatematkonieczności
poszanowaniaprywatnejwłasności,obowiązkupracyipomnażaniadóbroraz
kwestiizwiązanychzlichwą,cenąizyskiem
17.
2.2.Rolnictwopodstawąrozwojugospodarczego
wśredniowieczu
2.2.1.Stosunkiagrarne
Uźródełfeudalizmuśredniowiecznegoleżałyprzeobrażeniazachodzące
wCesarstwieRzymskim,atakżeprzemianywEuropieponajazdachludów
germańskich.Jużwpierwszychwiekachn.e.występowałbowiemdeficyt
niewolnikówiwśródwłaścicieliziemskichwzrastałozapotrzebowanienatanią
siłęroboczą.Natomiastpodwpływemwstrząsówwywołanychnajazdami
barbarzyńcówfeudalizmjawisięjakorezultatgwałtownegorozpadustarszychod
niegospołeczeństw,ajednocześniefuzjidwóchspołeczeństwpierwotnieznajdujących
sięnabardzoodmiennychetapachrozwoju
18.
Wfeudalizmiewykształciłysiętrzystany:chłopski,mieszczańskiiszlachecki;
procestenbyłdługotrwały.
,,Byłotospołeczeństworaczejnierówneniż
zhierarchizowane,społeczeństworaczejzwierzchnikówniższlachetnieurodzonych;
niewolnych,anieniewolników’’
19.Tenostatnielementzdecydowałowytworzeniu
sięautentycznychformzależnościklasniższych.
Właścicielamiziemskimiwśredniowieczubylipanowiefeudalni,wtym
monarchaorazKościół.Chłopiużytkowaliziemię,wzamianzacomusieli
oddawaćodpowiednieproduktypracywpostacirentyfeudalnej.Dlategouprawiający
ziemię,nawetbędącuzależnionymiodpanów,bylizainteresowanirezultatami
15L.I.M.KolumellaOrolnictwie,Wrocław1991,s.5.
16W.PiątkowskiWykładyzhistoriimyśliekonomicznej.StarożytnaGrecjaiRzym,Łódź2001,
s.108.
17Zob.TomaszzAkwinu,św.Sumateologiczna,Londyn1972;J.K.GalbraithEkonomia
wperspektywie.Krytykahistoryczna,Warszawa1992,s.36–39;G.SpychalskiMyślspołeczno-ekonomiczna
starożytnościiśredniowiecza,Łódź2000,s.268–304.
18M.Blochop.cit.,s.642.
19Ibidem,s.642.
