Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ŚRODOWISKOPRZYRODNICZEJAKOPODSTAWAPROCESÓWGOSPODAROWANIA
13
ZpojęciemHśrodowiskoprzyrodnicze”jestzwiązanytermin„środowi-
skoantropogeniczne”,czyliprzekształconewskutekdziałalnościczłowieka2.
Występująwnimnietylkoelementyprzyrodnicze,alerównieżantropoge-
niczne–budynki,drogi,sztucznezbiornikiwodne.Przykłademmogąbyć
obszarygórnicze,aglomeracjemiejsko-przemysłowe,agrocenozy3.Środowi-
skotodzielisięnasztuczne(prawiewcałościbędącewytworemczłowie-
ka),zdegradowane(samoczynnemechanizmyregulującezostałyzniszczo-
ne,odtworzenieniejestmożliwelubbyłobybardzokoszto-iczasochłon-
ne)orazprzetworzone(zaspokajającepotrzebyczłowiekazzachowaniem
niektórychfunkcjiprzyrodniczych).
Wieleproblemównastręczazdefiniowaniepojęcia„środowiskonatu-
ralne”.Możnajerozumiećjakośrodowiskonieprzekształconeprzezczło-
wieka,wolneodwpływuczłowieka.Takichobszarówjestniewiele,niektó-
rzyautorzytwierdzą,żeniemaichwcale.Zatemwtymkontekścieużywa-
nietegoterminuwspółcześnieniemauzasadnienia.Jednakżepotocznie
terminHśrodowiskonaturalne”częstowystępujejakosynonimHśrodowiska
przyrodniczego”.
WniniejszympodręcznikuterminHśrodowisko”będzieużywanywod-
niesieniudoHśrodowiskaprzyrodniczego”.Należyprzytympamiętać,żeśro-
dowiskojestczymświęcejniżsumąjegokomponentów.Tosystemzłożony
ospecyficznymcharakterzezwiązanymzjegozdolnościądosamoodtwarza-
niawwynikuprocesówżyciowychisamoregulacji4.
Człowiek,któryżyjewokreślonymśrodowisku,jestzjednejstronyjego
naturalnączęścią,którapodlegalicznymwpływomtegośrodowiska,azdru-
giejstronysamsilnieoddziałujenaswojeotoczenie,znaczącojezmieniając.
Należyprzytympodkreślić,żebezdokonywaniazmianwśrodowiskuludzka
2
Antropopresja–oddziaływanienaśrodowiskozwiązanezeświadomą(zamierzoną)
iniezamierzonądziałalnościączłowieka.Zbytintensywna,rabunkowainieracjonalnagospodar-
kamożeprowadzićdonieodwracalnychzmianwekosystemie,awkonsekwencjidokatastrofy
ekologicznej.
3
Sztucznyukładekologicznycharakteryzującysięselekcyjnymskłademgatunkowym.
4
Cechącharakterystycznąsystemówzłożonychsąchaosdeterministycznyoraznieliniowe
powiązaniamiędzypodsystemami.Skutkiempierwszegojestefektmotylaodkrytyprzezmeteo-
rologaE.Lorenza,którystwierdził,żeniesposóbzrobićdobrejprognozypogodynadłużejniżkilka
dninaprzód,ponieważ,jakobrazowomawiał,HnawetmachnięcieskrzydełmotylawBrazyliimoże
wywołaćtornadowTeksasie”.ZtematykąsystemówzłożonychzwiązanesąrównieżpojęciaHsy-
nergizm”oraz„antagonizm”.
