Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
GOSPODAROWANIEIZARZĄDZANIEŚRODOWISKIEM
dzenianajważniejszejestkryteriumodnawialnościzasobównaturalnych,we-
długktóregodzieląsięonenaodnawialneinieodnawialne.Istotnyjestrów-
nieżpodziałzasobówzewzględunakryteriumdostępnościzasobów.Natej
podstawiewyróżniamyzasobywyczerpywalneiniewyczerpywalne.Wprak-
tycetrudnojestjednoznaczniezakwalifikowaćzasobydodanejgrupy.
Wliteraturzeprzedmiotuspotkaćsięmożnarównieżzpojęciem„kapi-
tałnaturalny”,zwanyinaczejHaktywaśrodowiska”,doktórychwliczanesą
równieżzasobynaturalne.Jesttokategoriaekonomiczna,doktórejnależą
elementyprzyrodniczebezpośrednioipośredniowykorzystywanewproce-
sieprodukcjiikonsumpcji.Ważnąjegoskładowąsąusługi(funkcje)środowi-
ska(ekosystemu6),zwaneteżjegoużytecznościami.Jesttojednaznowych
kategoriiekonomicznychstanowiącaprzedmiotzainteresowaniaekonomii
zrównoważonegorozwoju.Wewspółczesnejliteraturzefunkcjonujejużkil-
kadefinicjiusługśrodowiska,zwanychteżusługamiekosystemów.Według
BazylegoPoskrobkoprzeztopojęcienależyrozumiećtewalory,siłyiprocesy
przyrodniczeorazefektyichistnieniaifunkcjonowania,któredostarcza-
jąwartościniezbędnychdożyciairozwojuludzkościorazprzyczyniająsię
doprzebieguprocesówgospodarczych,alefizyczniewnichnieuczestni-
czą.OrlandoE.Wilson,zkolei,przezpojęcieHusługiśrodowiska”rozumie
dostarczanieprzezbiosferęmaterii,energiiiinformacjipotrzebnychdożycia
człowieka.Dobrobytpopulacjiludzkiejjestcałkowicieibezpośredniozależny
odusługśrodowiska.
Wlatach2001–2004koncepcjęusługśrodowiskawykorzystanoprzy
realizacjiprojektuMilenijnaocenaekosystemów.Celemtegoprzedsięwzię-
ciabyłaocenazmiandobrobytuczłowiekawywołanychdegradacjąekosyste-
mów.Wstworzonejklasyfikacjiusług(funkcji)środowiskawyróżnionocztery
grupy:1)usługizasobowe/zaopatrzeniowe–zapewniająkonkretneprodukty,
takiejakżywność,woda,drewnoiwłókno,paliwo,zasobygenetyczne,sub-
stancjelecznicze;2)usługikulturowe,czyliniematerialnekorzyściosiągane
6
Częstozdarzasię,żepojęcieHśrodowisko”jestutożsamianezpojęciemHekosystem”.Istnieje
jednakpomiędzynimizasadniczaróżnica–ośrodowiskumówisięwodniesieniudookreślonego
podmiotu,wpojęciuHekosystem”niemarozróżnieniapodmiot–przedmiot.Ekosystemwyodręb-
niamyzewzględunajegofunkcjonalnąjedność,aniezewzględunaoddziaływanienadanypod-
miot.Ekosystemtojednozpodstawowychpojęćwekologii.Składająsięnaniegodwaskładniki:
1)biocenoza–czyliogółorganizmówwystępującychnadanymobszarzepowiązanychzesobą
wjednącałośćróżnymizależnościami,2)biotop–czylinieożywioneelementytegoobszaru,
awięc:podłoże,woda,powietrze(środowiskozewnętrzne).
