Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
GOSPODAROWANIEIZARZĄDZANIEŚRODOWISKIEM
Wiadomobowiem,żetylko21%obszarówpowłokiziemskiejjestbiologicznie
produktywnych.Przykładowo,wwypadkurybołówstwaotwartemorzaioce-
anysąznaczniemniejproduktywneimniejznacząceniżwodyprzybrzeżne,
obszarybogatewskładnikiodżywcze,żuławyideltyrzek(stanowiące5%po-
włokiziemi),któresąwliczanedobiologicznieproduktywnych.Łącznie26%
powłokiziemskiej,tojestokoło3,4miliardahektarów,dostarczasubstancji
niezbędnychdożycialudziomiuczestniczywunieszkodliwianiuodpadów.
Negatywneoddziaływanieczłowiekanaśrodowiskoobrazujemię-
dzyinnymitakzwanyWorldOvershootDay–DzieńPrzekroczeniaGranic
–wkonsumpcjizasobównaturalnychświata.Wroku2010przypadłonna
21sierpnia.Oznaczato,żepomiędzy1styczniaa21sierpniazużyciezaso-
bównaturalnychiśrodowiskowychnaplanecieobjęłowszystko,coekosys-
temmógłdostarczyćwdanymroku.Począwszyod22sierpniadokońcaroku
konsumowanezasobynaruszałyakceptowalnedługoterminowestandardy
pozwalającezachowaćśrodowiskowokreślonymstanie.Zrokunarokdzień
przekroczeniagranicjestobchodzonycorazwcześniejwrokukalendarzowym
(w1987byłto19grudnia,w1995–21listopada,w2006–9października),
cowskazujenarosnącezużyciezasobówśrodowiska(rysunek1.6).
Obecnieludzkośćzużywarównowartość1,5planety,abydostarczyćza-
soby,którewykorzystujemy,izaabsorbowaćodpady,wytworzonewciągu
jednegoroku.Oznaczato,żeZiemizajmujeroki6miesięcyzregenerowanie
tego,cozużywamywciąguroku.
PrognozyrozwojuprzygotowaneprzezOrganizacjęNarodówZjednoczo-
nychsugerują,żejeżelipoziomobecnejpopulacjiikonsumpcjibędziekon-
tynuowany,todokońca2030rokubędziemypotrzebowalirównowartość
dwóchplanetdozaspokojenianaszychpotrzebpowstającychwciąguroku.
Przetwarzaniezasobównaturalnychwodpady,szybciejniżjestmożli-
weichprzekształceniewzasoby,możedoprowadzićdowyczerpaniarzadkich
zasobów,determinującychludzkieżycieiróżnorodnośćbiologiczną.Może
więcdojśćdoupadkurybołówstwa,zmniejszeniasiępowierzchnilasów,wy-
czerpaniazasobówsłodkiejwodyinadmiernegogromadzeniesiędwutlenku
węgla,co–jakwiadomo–pociągazasobąglobalnezmianyklimatyczne.
Atotylkokilkaznajbardziejzauważalnychskutkówprzekroczeniagranic
biologicznych.
