Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16
Wprowadzenie
dyscyplinyzabezpieczająprzeddominacjąjednegoparadygmatu,dynami-
zujejejdyskurs,stwarzaokazjędopolemik,pokazuje,żeantropologianie
rezygnujezkomentowaniaiwyjaśnianiazjawiskspołeczno-kulturowych
zapomocązróżnicowanychgatunków,konwencjioraztrybówprezentacji,
sprzyjatakżeautorefleksyjnościdyscyplinyipozbawiająmetodologicz-
nychzłudzeń,uświadamiającantropologomograniczeniaorazsłabości
ichpoznania.
CzęśćpierwszązamykatekstIrenySzlachcicowejOprzekraczaniugranic
wkonstruowaniurzeczywistościspołecznejorazpróbachjejpoznawania,który
eksplorujeteoretyczneobszarywspółczesnejsocjologii.Przedewszystkim
omawiaróżnesposobykonstruowaniarzeczywistościspołecznej,rozstrzy-
gnięciadokonywanenapoziomieontologicznymorazwynikająceztego
istotneróżnicewpojmowaniurzeczywistości.Natymtleautorkaprezentuje
swerozumieniegranicyjakoliniipodziałumiędzyjakościoworóżnymizja-
wiskami.Granica,wedługniej,wyodrębniaioddzieladwieprzestrzenieczy
dwazbioryzewzględunawystępowanieokreślonychcech.Granicawska-
zujenakres,aletakżeuświadamiaograniczenia,przyzwoleniebądźzakaz.
Posiadawięcaspektnietylkodefiniujący
,lecztakżenormatywny
.Każda
przestrzeńspołecznajestwyznaczonaprzezobowiązującewniejreguły
,
wartościistrzegąceichnormy
.Gdytedefinicjesąjednoznaczne,anormy
sztywne,granicemogąbyćwyraźnieokreślone.Natomiastpluralizm,niedo-
określenieibraknormprowadzidorozmywaniagranic.Oprzekraczaniu
granicmówimywówczas,gdypojawiasięnieodpowiedniośćschematu,
niezgodnośćetykietyzdziałaniembądźteżgdyzostanąnaruszonenormy
.
Działanietakienietylkomaefektnegatywny
,możetakżeprzynosićpozy-
tywneskutki(np.przekraczaniegranicwiedzy).
Drugaczęśćtomujestpoświęconaproblematyceśląskiej.Pierwszym
zomawiającychjątekstówjestartykułSławomiraŁodzińskiego„Podwójna
gmina”.Graniceetniczneadwujęzycznenazwymiejscowościwgminie
Radłówwwojewództwieopolskim.Autorzwracauwagęnafakt,żewładze
państwoweniechętniesięgodząnawprowadzaniedwujęzyczności,gdyż
naruszatowsposóbwidocznyzałożonąjednolitośćetnicznąpaństwa.Dla
grupmniejszościowychuprawnieniadodwujęzycznościmająznaczenie
zarównorealne,jakisymboliczne.Łodzińskianalizujeproceswprowadza-
niapolsko-niemieckichnazwmiejscowościwgminieRadłówwpowiecie
oleskim.ByłatopierwszawPolscemiejscowość,którauzyskałazgodę
zarównonastosowaniejęzykaniemieckiegojakopomocniczegowgminie,
jakinawprowadzeniedwujęzycznychnazwmiejscowościnaswymterenie
pouchwaleniuw2005r.ustawyomniejszościachnarodowychietnicznych
orazjęzykuregionalnym.ŁodzińskianalizujespołeczneznaczenieDnazw
dwujęzycznych”miejscowościzperspektywyzróżnicowanejetniczniespo-
łecznościlokalnej.Wbrewobawomdwujęzycznenazwymiejscowościstały
