Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Przedmowa
doodbiorcy
2.Wniniejszymujęciurównieżteformywchodząwzakres
badań.
Obecnieprzedstawiamgrzecznośćnietylkowkomunikacjiin-
terpersonalnej(tęczęśćpracypotraktowałamnajbardziejskrótowo
zewzględunaistnieniewspomnianejmonografii),leczrównieżwko-
munikacjiinterpersonalno-medialnej,publicznej,publiczno-masowej
imasowej.Nieograniczamsiędowariantuustnegojęzyka;badaniem
zostałyobjęterównieżwariantypisane.
Niezmiennapozostajedefinicjagrzeczności:totakiezacho-
waniajęzykowei/lubniejęzykowe,którychwdanejsytuacjimówienia
zaniechaćniewypada.
Istotnązmianąwporównaniuzpracąpoprzedniąjestsposób
ujęciagrzeczności:nietylkodeskryptywny(opisowy),traktowa-
nytujakometodapodstawowa,aleteżnormatywny.Oznaczato,
żepunktemwyjściaprzedstawionychbadańjestrejestrowanieza-
chowańgrzecznościowychwspółczesnychPolakówwewskazanych
typachkomunikacji.Następnymkrokiembadawczymkwalifiko-
wanieopisanychzachowańjakozgodnychbądźniezgodnychznor-
obyczajową,oraztakich,którenowościąwpolskimobyczaju,
wzwiązkuzczymmożnatylkoprognozowaćichadaptacjędopol-
skichnorm.
Podstawąmateriałowąbadańzachowaniawerbalne(itowarzy-
sząceimzachowanianiewerbalne)zarejestrowaneprzezemniewtrak-
cietzw.obserwacjiuczestniczącej,zachowaniawybraneznagranych
wypowiedzipublicznych,zmediówmówionych,atakżewypowiedzi
wyselekcjonowanezmediówpisanych.Objętośćmateriałutookoło
25tysięcyzgromadzonychwbaziekomputerowejpoświadczeńpocho-
dzącychzlat1990–2006.Najbardziejszczegółowąekscerpcjązostały
objętezachowaniaostatniegopiętnastolecia,wceluuchwyceniazmian
grzecznościowychzachodzącychwpolskichobyczajachpodwpływem
2Natemattychformistniejebogataliteraturaprzedmiotu,zarównopolska,jak
izagraniczna.Zob.np.klasycznąjużmonografię:E.Tomiczek,Systemadresatywnywspół-
czesnegojęzykapolskiegoiniemieckiego.Socjolingwistycznestudiumkonfrontatywne,Wrocław
1983,orazmonografięnajnowszą:M.Łaziński,Panipani.Polskierzeczownikitytularne
iichasymetriarodzajowo-płciowa,Warszawa2006.Przezwielelatbadaczeutożsamiali
wręczgrzecznośćjęzykowązformamizwracaniasiędorozmówcy.Zob.teżBibliografia
praczzakresupolskiejetykietyjęzykowej,oprac.J.Bloch,Warszawa2006.