Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
CarolineLeMao
Znaczeniepismforumprywatnegodlahistoriiwychowania
ipreceptoratu
Podążajączaobecnymikierunkamiwhistoriografii,PierreCaspard23podjął
sięzatemsporządzeniaosobistychrelacjioedukacjiodXVIIIdoXIXw.
Jeśliwspomnieniauczniówwydająsięoferowaćnniewielkąróżnorodność
rozwiązańnarracyjnych”,czasamisprowadzającjedonżmudnegoistereo-
typowegorepertuaruetapównauki”24,historykpodkreśla,żejednaksetki
mężczyznikobietoróżnymstatusiespołecznymmówiłyoswojejnauce,
edukacjiipraktykachorazoczywiścieoswoimwychowawcy.Takiepodej-
ściepozwalauchwycićspojrzenieówczesnychludzinaotrzymaneprzez
nichwykształcenie,alejesteśmyświadomi,żemożemymiećdoczynienia
zezniekształcającąperspektywą,jakąmożnauformować,opowiadającoso-
bieipiszącaposteriori.
Nawetjeślirelacjeosobistesątakczęstewprzypadkurodzinszlachec-
kich,niemożnaograniczaćichistnieniatylkodotejjednejkategoriispołecz-
nej.Wykształcenimężczyźni,saminauczycielemoglitrzymaćpióro,bypi-
saćswojepamiętniki,wspomnienia,dziennikizpodróżyitp.Wtensposób
ukazałysiętekstytakiejaktenHubertaVautrina25,francuskiegojezuity,któ-
ryzostałwychowawcąwPolsce,czyLouisa-Antoine’aCaraccioli26,alemó-
wiąnamonewięcejostaniekrajuniżoichstatusiejakowychowawcy.Tak
niejestwprzypadkurękopisuBigota(deMorogues).Towłaśniepodczas
przygotowywaniareferatunakonferencję,któraodbyłasięwpaździerniku
2014r.27,gromadzącąprzedstawicieliuniwersytetówwBordeaux(Univer-
sitéMicheldeMontaigne)iwToruniu(UniwersytetMikołajaKopernika)
orazMuzeumPałacuJanaIIISobieskiegowWilanowie,mieliśmyokazję
23
P.Caspard,Lessouvenirsd’anciensélèves.Autorzbadał1300tekstów,zczego
619zawierawsobiewspomnienia,zwięzłelubszczegółowe,dotyczącenauki,edukacji
iszkoły.
24
E.Lesne-Jaffro,Lerécitd’enfanceàlapremièrepersonneauXVIIesiècle:entre
mémoireetfiction,[w:]LeRécitd’enfanceetsesmodèles,red.A.Chevalier,C.Dornier,
Caen2003,s.126.
25
[H.Vautrin],LaPologneduXVIIIesièclevueparunprécepteurfrançaisHubert
Vautrin,oprac.M.Cholewo-Flandrin,Paris1966.
26
L.-A.Caraccioli,LaPologne,tellequ’elleaété,tellequ’elleest,tellequ’ellesera,
VarsovieetPoitiers1775.
27
C.LeMao,LaPolognedeBigotdeMorogues;itinéraired’unprécepteurexilé
(1788-1797),[w:]France-Pologne.Contacts,échangesculturels,représentations(fin
XVIe-finXIXesiècle),red.J.Dumanowski,M.Figeac,D.Tollet,Paris2016,s.407-424.
