Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
jakirywalizacji,przebiegającychwXXIwiekuwwarunkachkryzysuosłabia-
jącegogeostrategicznąpozycjęUEiUSAorazrosnącejpresjikonkurencyjnej
zestronygospodarekwschodzących,takichjakBrazylia,Rosja,Indie,Chiny
iRPA(BRICS).SystematyczneumacnianiesięznaczeniakrajówBRICSstało
sięczynnikiemsilniedeterminującymkształtpolitykihandlowejUEiUSAin
extenso,jakiwrelacjachbilateralnych.
PozycjaUEiUSAwmiędzynarodowymhandlurolnymprzejawiasięnie
tylkoznaczącymudziałemwobrotachświatowych,aleznajdujetakżeodzwier-
ciedleniewsilenegocjacyjnejnaforumŚwiatowejOrganizacjiHandlu(WTO
-WorldTradeOrganization)orazrównoległym,aktywnymnawiązywaniulub
zacieśnianiurelacjihandlowychwramachpreferencyjnychporozumieńhan-
dlowych.Wobecniemożnościzawarciaporozumieniawsprawieliberalizacji
światowegohandlu,zarównoUE,jakiUSAzaczęłyzmieniaćmodelprowa-
dzonejpolitykihandlowejinadawaćpriorytetregionalnejliberalizacjihandlu,
coznalazłoodzwierciedleniewliczniepodpisywanychprzeztepaństwadwu-
stronnychporozumieniachhandlowych.Jednązinicjatywzmierzającychdo
umocnieniawięzigospodarczychwramachpartnerstwatransatlantyckiego,
awkonsekwencjisprzyjającychstabilizacjipozycjiUEiUSAwgospodarce
światowejbyłynegocjacjewsprawieTransatlantyckiegoPartnerstwaHandlo-
wegoiInwestycyjnego(TTIP-TransatlanticTradeandInvestmentPartner-
ship),rozpoczętewczerwcu2013roku.
GłównymcelemTTIPbyłaliberalizacjaszerokopojmowanejwymianygo-
spodarczejmiędzyUEiUSA,któraprzezzniesienietaryfowychipozataryfo-
wychprzeszkódwdostępiedorynkuobupartnerówmiaładoprowadzićdo
pobudzeniawzajemnegohandluiinwestycji,adziękiuruchomionymefektom
mnożnikowymprzyczynićsiędoprzyspieszeniatempawzrostugospodarcze-
go.Negocjacjebyłyskupionewokółtrzechobszarów,obejmujących:dostępdo
rynku,współpracęregulacyjnąibarierypozataryfowewhandluorazzasady
imetodywspółpracywceluwspólnegorozwiązywaniaproblemówglobalnych.
Wzakresiedostępudorynkudocelowoplanowanocałkowitezniesienieceł
whandluartykułamiprzemysłowymiirolnymi.Przewidywanotakżeredukcję
barierpozataryfowychorazuproszczenieiopracowaniewspólnychregułpo-
chodzeniatowarów.PodobniejaknaforumWTO,jednymznajtrudniejszych
iwywołującychsporyobszarównegocjacjiTTIPbyłsektorrolny.Zjednej
stronywynikałotozdużejskaliprotekcjonizmuipolitycznejwrażliwościtego
sektora,którazarównowUSA,jakiwwielukrajachUEprzejawiałasiędzia-
łaniamisilnegolobbyoptującegozakorzystnymidlagospodarującychwsek-
torzerolnymrozwiązaniamiwsferzepolitykihandlowej.Zdrugiej-punktem
newralgicznymrokowańbyłyistotneróżnicewzakresieregulacjisanitarnych
ifitosanitarnych,wymogówtestowania,inspekcjiicertyfikacjiorazochrony
oznaczeńgeograficznych(por.Wróbel2015a).
9