Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rozdział1.Współczesnerozumieniepojęciaduchowości17
zawartewBibliiczyKatechizmieKościołaKatolickiegodowspółcześnie
występującychzjawisk.Nieulegajednakwątpliwości,żeczasy,wktó-
rychksięża(zakonnicy),stanowiącyjednąznielicznychwykształco-
nychipotrafącychczytać(tymsamyminterpretowaćPismoŚwięte)
grupspołecznych,uświadamialiludziprostych,jakżyć,bymócpo
śmiercidostąpićzbawienia,zostawiliśmyjużdawnozasobą.Człowiek
naprzestrzenilatsukcesywnierozwinąłswójumysł,pogłębiająctym
samymswojeżyciewewnętrznełączącesięnierozerwalniezjegodu-
chowością.Czypotrzebujezatemnadal,abykaznodziejanakażdym
krokuwskazywałmupalcem,cojestdlaniegodobre,acozłe?
Niektórzysocjologowiezajmującyodmiennestanowiskowobec
tychbadaczy,którychzdaniemreligijnośćustępujedziśmiejscasekula-
ryzacji,dostrzegająpewnezjawiskawywołująceprzemianywzakresie
religijnościwspółczesnychzachodnichspołeczeństw,którejednak,jak
podkreślają,wcaleniewskazująnatejreligiizanik.Jedenznich,Tho-
masLuckmann,wykazałżeniemamydoczynieniazobumieraniem
postawybogobojnej,leczjedyniezjejgłębokąmetamorfozą.Teorię
sekularyzacjizastąpiłteoriąindywidualizacji,podkreślającnieustannie
rosnącąrolęjednostkiwobecmalejącejroliwspólnoty.Wymieniarów-
nieżpewneprocesyizjawiskaskładającesięnawspółczesnąkondycję
człowiekawierzącego,doktórychwliczył,międzyinnymi,prywatyza-
cjężyciareligijnego19.Wnikliwybadaczprzemianwspółczesnejreligij-
ności,profesorJanuszMariański,wymienianastępującecechy,które
donichdoprowadziły:deinstytucjonalizacjępojmowanąjakoDodko-
ścielnienie”orazsytuowanieKościołówwjednymrzędziezpozosta-
łymiinstytucjamipublicznymiczyautonomię,inaczejindywidualizację
isubiektywizacjędoświadczeńreligijnych20.Tymsamymznaczenie
duchowościzaczęłowykraczaćpozaobszarreligijności,pojmowanej
jakoprzykładne,pobożneżyciepodporządkowanechrześcijańskim
przepisom,kierującsięwstronęosobistejpostawywobecsacrum.
Wielubadaczydostrzegaistotnąróżnicępomiędzyreligijnościązin-
stytucjonalizowaną,czylitaką,którajestrealizowanapoprzezudział
19T
.Luckamnn,Niewidzialnareligia,przeł.L.Bluszcz,Nomos,Kraków1996,s.155.
20J.Mariański,ReligijnośćpozaKościołem–próbasocjologicznegoopisuzjawiska,
[w:]A.Wójtowicz(red.),Kulturyreligijne.Perspektywysocjologiczne,WyższaSzkoła
Społeczno-GospodarczawTyczynie,Warszawa-Tyczyn2005,s.128-134.
