Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Astronomiaprehistoryczna
17
ścinieboskłonu,azanimpostępowałyjasnegwiazdyβorazαCentauri;ta
ostatniabyławówczasdrugąpodwzględemjasnościgwiazdąwidoczną
zwyspy.Owagrupkajasnychgwiazdodgrywała(iodgrywa)wielkąrolę
wwielukulturach,itonietylkownawigacji.Jeżelibyłaonawjakiśsposób
związanazrytuałamiodprawianymiwtaulach,cowydajesięprawdopo-
dobne,todowiedzieliśmysięczegośoreligiiludówprehistorycznychza-
mieszkującychMinorkę;niewykluczone,żeutrzymywałyonekontakty
zEgiptem,gdziegwiazdozbioryoddawnaidentyfikowanozbóstwami.
Wtensposóbrolaniebawrytuałachprehistorycznychmieszkańców
Europywydajesiędowiedziona.Czyjednakuprawianowówczasquasi-
-naukowąastronomię,wykonującprecyzyjneobserwacje,anawetprzewi-
dujączjawiskaniebieskie?WBrytaniisugestie,żemegalitycznebudowle,
które,jakobecniewiemy,zostałyzbudowanewIIIinapoczątkuIItysiąc-
leciap.n.e.,wskazywałypewnekierunkioastronomicznymznaczeniu,
pojawiłysięwXVIIIwieku,anapoczątkuXXstuleciaastronomtegokali-
bru,cosirNormanLockyer,pisał:„Jeżeliomniechodzi,uważam,iżpo-
gląd,żenaszestarożytnebudowlepowstawaływcelachobserwacjiiokre-
ślaniapołożeńwschodówizachodówciałniebieskich,jestobecnie
całkowicieuzasadniony”.
Temattenstałsięprzedmiotempowszechnegozainteresowaniawla-
tachsześćdziesiątychXXwieku,kiedyukazałasięksiążkaoStonehenge,
wktórejautor–równieżastronom–twierdził,żepozadobrzeznanymi
zjawiskami,takimijakwschódSłońcawdzieńprzesilenialetniegonadHeel
Stone,wtymkręgukamiennymzostałowytyczonychwieleinnychkie-
runkówastronomicznych.Autorudowadniał,żeopierającsięnaregularnie
przeprowadzanychwieloletnichobserwacjach,możnabyłowykorzystywać
Stonehengedośledzeniakalendarzasłonecznego,badaniazłożonychcykli
Księżyca,anawet–przepowiadaniazaćmień.Itakiwłaśnie–podkreślałów
astronom–byłcelbudowyStonehenge.
GdybyStonehengenależałodogrupywielupodobnychbudowli,
możnabyłobyjezbadaćiprzekonaćsię,czywykazująpodobnecechy.Nie-
stety,ówkrągkamiennyniemaswojegoodpowiednikanaświecie–stano-
wiłobiektzachwytówjużwstarożytności.Wyjaśnieniejegoprzeznaczenia
utrudniatakżeto,żebyłbudowany,modyfikowanyirekonstruowany
przezjakieś2tysiąclecia.Cowięcej,podziwianeprzeznasobecniekamie-
nieniekonieczniemusząsięznajdowaćwmiejscach,wktórychulokowano
jepierwotnie;akiedydawnotemujeustawiano,mogłytrafićniedokładnie
wtemiejsca,któreprzeznaczyliimbudowniczowie.Ponieważniemoże-
myspytaćotobudowniczychiponieważniepozostawilioniposobieżad-
nychźródełpisanych,jesteśmyzmuszeniopieraćsięnaprawdopodobnych
domysłach:powinniśmyzapytaćsamychsiebie,nailewydajesięprawdo-
podobne,żeukładtychkamieni,którypodejrzewamyoastronomiczneko-
notacje,pojawiłsięplanowo,anieprzezprzypadek.AzatembadaniaSto-
