Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
Historiaastronomii
przezrolnikówwniektórychczęściachEuropypodziśdzień.Precyzyjne
obserwacjewrodzajuopisanejprzezGalileuszamożnawykonywaćrównie
dobrzezapomocązwykłychpalikówwbitychwziemię,jeżeliwięcka-
miennebudowlerzeczywiściemiałybyćinstrumentamiastronomicznymi,
musiałytakżesłużyćinnym,zapewneobrzędowymcelom.
DawnaastronomiaobuAmeryk
BadaczeEuropyprehistorycznejniedysponujążadnymiźródłami
pisanymilubprzekazamisłownymi,aanalizowaneprzeznichbudowlesą
zazwyczajbardzoskromne.Złożonespołeczeństwa,którerozwinęłysię
wpasiezwrotnikowymAmeryki,pozostawiłyznaczniebogatsząspuściznę.
Wielezachowanychbudowlicharakteryzujesiędużymwyrafinowaniem;
badaczemogąrozmawiaćzżyjącymidzisiajpotomkamitamtychkultur;
posiadamyteżróżnegorodzajuźródłapisane:kamienneinskrypcjeirelie-
fy;takiedokumentyjakgarśćzrobionychzkoryksiągMajów,zwanychko-
deksami;orazszczegółowerelacjeHiszpanów,którzypierwsizetknęlisię
ztymikulturami.
TajemniczeaspektykulturyInków,którarozkwitaławPerupodczas
podbojuAmeryki(wpołowieXVIwieku),zostaływznacznymstopniu
wyjaśnionedziękibadaniomrelacjispisanychprzezhiszpańskichkoloniza-
torówniedługopotem.Dotyczytonaprzykładsystemuceques,liniipro-
stychwybiegającychzCoricanacha,czyliŚwiątyniSłońca,centralnejbu-
dowlireligijnejwstolicyInków,Cuzco.Wytyczono41ceques,wzdłuż
którychrozlokowanebyłyświętebudowleiktóredzieliłyspołeczeństwona
różnegrupy.Niektóreliniebyłyukierunkowaneastronomicznie,jakcho-
ciażbynapunktwschoduSłońcawdzień,kiedybędzieonoświeciłodo-
kładnienadgłową(czyliwzenicie),innezorientowanenaświęteszczyty,
widniejącenahoryzoncie,jeszczeinnemiałyzwiązekzsystememnawad-
niania.Widzimyzatem,żetegorodzajusystemrozbiegającychsiępromie-
niścieliniiłączyłpodziałyprzestrzennegruntuzpodziałamispołecznymi,
cechamikrajobrazuizjawiskamiastronomicznymi.Astronomiastanowiła
poprostujedenzeskładnikówdośćzłożonegosystemuobejmującegowie-
leróżnychprzejawówżyciaspołecznego.
Tegorodzajusystemywystępowałytakże,choćwnietakskompliko-
wanejpostaci,winnychinkaskichmiastach.Wydajesięnawet,żekoncep-
cjacentrówpromienistychbyłaobecnawAndachjeszczewcześniej,wcza-
sachpreinkaskich:napustynnychpampachpojawiająsięsystemylinii
prostych,wybiegającychzpagórkówlubkopców.Najsłynniejszymtakim
obszaremjestrówninaNazcanawybrzeżuPeru,gdziewystępujekilka-
dziesiątcentrówpromienistych.Wybiegająznichlinie,którewykonano,
usuwająccienkąwarstwębrązowychkamieniiodsłaniającjasnożółtepiasz-
