Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
BiałoruśnapoczątkuXXIw.
13
bliki(wybieranaprzezradyobwodoweiradęmiejskąMińska;zaś8osób
mianujeprezydent).WładzęsądowąsprawująSądNajwyższyiSądKonsty-
tucyjny.Wrzeczywistościjednakzmianykonstytucyjnew1996r.przesądziły
oograniczeniuuprawnieńimarginalizacjiparlamentuorazsądownictwa,
atakżeopoddaniuichdominacjigłowypaństwa.Wrezultaciezostałyzane-
gowanepodstawowezasadydemokratycznegopaństwa.
PodwzględemnarodowościowymdominującągrupąBiałorusini,zaś
pewienodsetekstanowiąprzedstawicielemniejszościnarodowych.Według
spisupowszechnegow2019r.wkrajumieszka9413446ludzi.Tymsamym
RepublikaBiałoruśplasujesięnaszesnastymmiejscuwEuropiepodwzglę-
demliczebnościmieszkańców.Należyzaznaczyć,żekrajprzeżywakryzys
demograficzny,ponieważliczbamieszkańcówz1993r.stalespada:z10,151
mlnosóbw1989r.do10,045mlnw1999r.ido9,413mlnw2019r.
Spadekliczbyurodzeńzostałczęściowozrekompensowanyprzezpowroty
BiałorusinówzinnychrepublikbyłegoZSRS.W2009r.Białorusinówbyło
83,73%,Rosjan8,26%,Polaków3,1%,Ukraińców1,67%,Żydów
0,14%,innych3,1%.Wefekciemimozmniejszeniaogólnejliczbymiesz-
kańcówBiałorusiliczbaBiałorusinówwspołeczeństwiewzrosłaz77,9%
(w1989r.)do84,9%(w2019r.).Jednocześnienastąpiłoskurczenieodsetka
przedstawicielinarodowościinnejniżbiałoruska.
Państwobiałoruskiemożnauznaćzastosunkowogęstozaludnione.Śred-
niagęstośćzaludnieniawynosi49osóbna1km2(w1999r.).Średniawieku
wynosiław1999r.62,7latwśródmężczyzni74,4wśródkobiet.Wtymżeroku
naBiałorusinaliczono24miejscowościzliczbąmieszkańcówpowyżej50tys.
SytuacjajęzykowanaBiałorusijestbardzozłożona.RadaNajwyższa
BSRS26stycznia1990r.przyjęłaUstawęojęzykach,wmyślktórejjęzykowi
białoruskiemunadanostatusjęzykapaństwowego,zaśrosyjskiuznanoza
językstosunkówmiędzynarodowych.Obecnie(poreferendumz1995r.)
obowiązują2językipaństwowe:białoruskiirosyjski.Niesposóbjednak
mówićorównorzędnymichużywaniu.Rosyjskizdecydowaniedominuje
nietylkowsferzeoficjalnejizawodowej,leczrównieżwżyciucodzien-
nymobywateli.W2019r.zaledwie28,5%obywateliposługiwałosięjęzy-
kiembiałoruskimnacodzień.Szkolnictwobiałoruskojęzycznejestnieliczne
wporównaniuztymrosyjskojęzycznym.Dotyczytotakżeprasyiwydaw-
nictw.Coznamienne,choćwiększośćBiałorusinówużywazazwyczajjęzyka
rosyjskiego,towłaśniebiałoruskiuważazajęzykojczysty(61,2%).
PodwzględemreligijnymBiałoruśjestpaństwemwielowyznaniowym.
Wkrajufunkcjonuje27konfesjiiwyznańreligijnych.Na1stycznia2004r.
byłyzarejestrowane2863wspólnotyreligijne,wśródnich77%prawosław-
nych,10,4%katolickich,0,5%protestanckich.Ponadtodziałająrównież
34wspólnotystaroobrzędowców,1starokatolicka,wspólnotyżydowskie,
muzułmańskieiinne.