Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
W.J.Korab-Karpowicz-Historiafilozofiipolitycznej
centlutni.NastępcyPeryklesanieprowadząjużjegoostrożnejiinteligentnej
polityki,aległosząideepopulistyczneirządząpaństwemdlazaspokojenia
własnychambicjiikorzyści(2.65).Ostatecznieskutkujetostraszliwąklę-
skąAteńczykównaSycyliiipóźniejsząrewolucjąoligarchiczną.
PrzedstawionyprzezTukidydesakontrastmiędzyPeryklesemajego
następcamiorazmiędzyAtenamiPeryklesaaKorkirąiAtenamizczasów
rewolucjisugerujenam,żematerialnychipolitycznychzdobyczycywiliza-
cyjnychniedasięoddzielićodmoralności.Jakośćżyciapolitycznegooraz
osiągnięciamaterialnedanegopaństwa,któresąwynikiemokreślonejpo-
lityki,niezależąwyłącznieodrozwiązańinstytucjonalnych,aletakżeod
wartościetycznych,którewytworzonesąwdanymspołeczeństwie.Społe-
czeństwamożnapodzielićhierarchicznieodnajbardziejcywilizowanych,
opartychnacnocie,donajbardziejupadłych,zdegradowanychwadamiiroz-
dartychkonfliktami.MającymiejscenaKorkirzeupadekmoralnyipołą-
czonyznimkryzyspolitycznyjestopisanyzapomocątakichterminówjak
egoizm,chciwość,arogancja,zawiść,zazdrość,zemsta,oszustwo,strach,
bezmyślność,tchórzostwoiokrucieństwo.Chwalebnecechycharakteru,
takiejakposzanowanieprawa,tolerancja,otwartość,inicjatywa,odwaga,
umiarkowanie,sprawiedliwość,samokontrolairoztropność,któreznajdu-
jemywAtenachPeryklesa,tusąnieobecne.
ZnaczenieTukidydesa
Trudnojestdziśznaleźćpodręcznikzzakresuteoriimiędzynarodowych
stosunkówpolitycznych,wktórymniebyłbywymienionyTukidydes.Po-
wołująsięnaniegolicznibadaczeidydaktycy.Jegorozważaniaonaturze
ludzkiejiorolisiływstosunkachmiędzypaństwamistanowiąprawzorzec
dladokonywanychprzeznichanaliz.Służąjakodowódnato,żerealizm
jestdługąiszanowanątradycjąmyśleniaopolitycemiędzynarodowej.
Błędembyłobyjednaksądzić,żendorobekonieprzemijającejwartości”,
którynamTukidydeschciałprzekazać,tojedyniewąskateoriarealizmu
politycznego,dającasięzamknąćwkilkuabstrakcyjnychpojęciach,takich
jakkonfliktinteresów,anarchia,równowagasiłibezpieczeństwo.Wprze-
ciwieństwiedowieludzisiejszychrealistów,dążącychdonaukowegopo-
znaniastosunkówmiędzynarodowych,aleczęstokosztemwielkichuprosz-
czeńizubożeniatreścizjawiskwformułowanychprzezsiebiespostrzeże-
niach,Tukidydesniepomijażadnychaspektówrzeczywistości.Odnajduje-
myuniegorefleksjęnadzjawiskamimoralnymi.Poruszakwestięwzrostu
