Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
MikołajŁosski-Historiafilozofiirosyjskiej
Biblii,anieżywemusłowuBoga,Speranskiuważałzafałszywechrze-
ścijaństwo
9.
Początekbezpośredniegorozwojurosyjskiejmyślifilozoficznejwią-
żesięztymilatamiXIXwieku,kiedyspołeczeństworosyjskiejużprze-
żyłookreszachwytuniemieckimidealizmemKanta,Fichtego,Schellinga
iHegla.FilozofiaprzyrodyiestetykiSchellingazostałaprzedstawiona
przezprofesorówM.G.Pawłowa,D.M.Wiełłanskiego,A.I.Halicza
iM.I.Nadieżdina.MichałPawłow(1793-1840)byłprofesoremfizyki,
mineralogiiigospodarkiwiejskiejwUniwersytecieMoskiewskim.Gło-
sił,żepodstawowezasadyfunkcjonowaniaprzyrodyodkrywasięprzypo-
mocyintuicjiintelektualnej,adoświadczeniejedyniepotwierdzaintuicję.
PawłowtłumaczyłintuicjęintelektualnąjakokontemplacjęAbsolutu.
MikołajNadieżdin(1804-1856)-profesorestetykiUniwersytetuMoskiew-
skiego-zaznajomiłswoichstudentówznaukąSchellingaonieświado-
mejorganicznejtwórczościgeniusza.DanielWiełłanski(1774-1847)był
profesoremanatomiiifizjologiiwPetersburskiejAkademiiMedyczno-Chi-
rurgicznej,aAleksanderHalicz(1783-1848)byłod1805rokuprofeso-
remInstytutuPedagogicznegowPetersburgu,przekształconegonastępnie
wuniwersytet(w1819roku).Haliczazmuszonodoopuszczeniauniwer-
sytetu,bowiemnoddawałpierwszeństwobezbożnikowiKantowiprzed
Chrystusem,aSchellingowiprzedDuchemŚwiętym»
10.
PocząteksamodzielnejmyślifilozoficznejwRosjiXIXwiekuzwią-
zanyjestznazwiskamisłowianofilówIwanaKiriejewskiegoiAleksego
Chomiakowa.Ichfilozofiabyłapróbąodrzucenianiemieckiegotypuupra-
wianiafilozofiinabazierosyjskiejegzegezychrześcijaństwa,opierającej
sięnadziełachOjcówKościołaWschodniegoibędącejrezultatemnaro-
dowejsamodzielnościrosyjskiegożyciaduchowego.AniKiriejewski,ani
Chomiakowniestworzyliżadnegosystemufilozoficznego,aleprzedsta-
wiliokreślonyprogramidalibodziecruchowifilozoficznemu,którystał
sięnajbardziejoryginalnymicennymosiągnięciemmyślirosyjskiej.Mam
wtymwypadkunauwadzepróbępodjętąprzezmyślicielirosyjskich,
samodzielnegorozwijaniaświatopogląduchrześcijańskiego.Włodzimierz
Sołowjowbyłpierwszym,komuprzypadłhonorstworzeniasystemufilo-
zofiichrześcijańskiejwduchuideiKiriejewskiegoiChomiakowa.Jego
następcystanowiącałąplejadęfilozofów.Wśródnichfilozofowie-teolodzy
9Por.A.Jelczaninow,MisticizmM.M.Spieranskogo,nBogosłowskojeObozrienije»1096.
10NatematwpływuSchellingapatrz:V
.Setschkareff,SchellingsEinflussinderrussischen
Literaturder20erund30erJahredesXIXJahrhunderts,Leipzig1939.
