Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ofScientificLiteraturewsiedemnastutomachodpowia-
dającychprzyjętemupodziałowinaukścisłychiprzyrod-
niczych.WkażdymrokutomAmiałzawieraćwydaw-
nictwazmatematyki,tomB–zmechaniki,tomC–
zfizyki,tomD–zchemii,tomE–zastronomiiitd.
Jużnapoczątkupojawiłysięopóźnienia,apotempubli-
kowanietomówtegoimponującegowzamyślewydaw-
nictwazostałoznaczniezakłóconeprzezwybuchIwojny
światowej.Po1917r.wydawnictwategojużniekon-
tynuowano.Jeślichodziofizykę,toukazałosięłącznie
14tomów,przyczymtom1zostałwydanypodkoniec
1902r.,atom14,ostatni,obejmującypracezokresu
odwrześnia1914r.dowrześnia1916r.,ukazałsię
wpaździerniku1917r.
Pracepolskichfizykówmożnatakżeznaleźćwwy-
dawnictwach,wktórychoboktytułówzamieszczano
krótkieabstraktyartykułów.Najbardziejznanawfizyce
jestzapoczątkowanaw1898r.seriaUScienceAbstracts”
(w1941r.tytułzostałzmienionynaUPhysicsAbs-
tracts”).Ponadtotrzebawymienićniemieckojęzyczne
UBeiblätterzudenAnnalenderPhysik”orazsekcję
streszczeńfrancuskiegoperiodykuUJournaldephysique
etleradium”.
Lepiejprzedstawiasięsytuacja,jeślichodziookres
1945–1954,ponieważjestdostępnywykazpracfizyków
polskich,opublikowanychwtymokresie.31Istniejąteż
fragmentarycznespisy32zlatpóźniejszych,jakrównież
spisyzamieszczanewartykułachbiograficznych.Spisy
tezawierajątrochębłędów,powtórzeńiwłączająnie-
którepracepopularneiprzeglądowe,alesąnieocenio-
nymźródłeminformacji.Takżeniektóreuczelniewydają
bibliografiepracswoichpracowników.
Okazujesię,żenawettakpoważnewydawnictwo,
jakUPhysicsAbstracts”niejestwolneodniedoskonało-
ści,albowiemwokresiemiędzywojennymdośćwybiór-
czozamieszczałoinformacjeopublikowanychartykułach
(niechodziłobynajmniejorangęczasopism,ponieważ
byłyopuszczanenp.niektórepracezUThePhysical
Review”!).Podajętojakoostrzeżeniedlainnych,którzy
zechcąwykorzystaćtoźródłodlaswychzainteresowań
historiąfizyki.Najpewniejszejestzatemżmudneprze-
szukiwanieczasopismiśledzeniepracoryginalnych.
Zbieraniemateriałówdoprzedstawianejczytelnikom
książkitrwałowielelat.Niektóreopracowaniafragmentów
31Oryginalnepracenaukowefizykówpolskichogłoszonewlatach
1945–1954,PF
,6,s.12(1955).
32Pracezszerokopojętejfizykijądrowejijejzastosowańobejmu-
jenp.Wykazpracopublikowanychwlatach1955–1960,[w:]Energia
jądrowawPolscewlatach1955-1960,red.J.Hurwic,PWN,Warszawa
1963,s.255–320;Wykazpracopublikowanychwlatach1961–1963,
[w:]EnergiajądrowawPolscewlatach1961-1963,red.J.Hurwic,PWN,
Warszawa1966,s.441–584.
XII
PRZEDMOWA
historiifizykiwPolscebyłyjużpublikowaneprzyróż-
nychokazjach.33Temojeopracowaniazostaływykorzy-
stanewobecnymtekście.
Powstanietejksiążkiniebyłobymożliwebezwspar-
ciawieluosób,któresłużyłymipomocą,dostarczyły
wielucennychinformacjiorazunikatowychfotografii,
atakżezechciałyprzeglądaćikomentowaćwstępne
wersjeposzczególnychrozdziałów.Osoby,którymskła-
damzatoserdecznepodziękowaniato:BarbaraBade-
łek,AndrzejBiałas,HenrykDrozdowski,AlinaDudko-
wiak,JerzyGarbarczyk,StanisławGłazek,Tomasz
Goworek,StefanJackowski,AndrzejJanuszajtis,Marek
Jeżabek,JaninaKamińska,AdamKiejna,JerzyLanger,
HalinaLichocka,PiotrMalecki,JakubRembieliński,
KrzysztofRusek,JerzySawicki,JózefSzudy,PawełE.
Tomaszewski,AdamZakrzewski,KacperZalewski,Jerzy
Żuk.Cennefotografieprzekazalimirównieżdawniej
nieżyjącyjużAndrzejHrynkiewicz,ErykInfeld,Franci-
szekKaczmarek,MarianMięsowicz,JerzyMycielski,
JerzyPniewskiiTadeuszSkaliński.
Zwdzięcznościąwspominamsympatycznekontakty
zkierownikamiArchiwówiBibliotekinstytutowych
iuczelnianych.Dziękiosobomtakim,jakKarolinaGro-
dziska(ArchiwumPANiPAUwKrakowie),Elżbieta
Lukierska(ArchiwumPolitechnikiWrocławskiej),Łukasz
Ossowski(BibliotekaInstytutuBadańLiterackichPAN),
MariaPawłowska(BibliotekaWydziałuFizyki,Astrono-
miiiInformatykiStosowanejUJ),UrszulaPoślada
(ArchiwumUMCSwLublinie),BiruteRailiene(Bibliote-
kaLitewskiejAkademiiNaukwWilnie),AnnaSupruniuk
(ArchiwumUMKwToruniu),wmojejksiążcemogłosię
znaleźćwielecennychhistorycznychmateriałów.
Jestemtakżewdzięcznyzapomocwuzyskaniuilustra-
cji,którąuzyskałemodwieluinstytucji:Archiwum
PolitechnikiGdańskiej,ArchiwumPolitechnikiPoznań-
skiej,ArchiwumUW,ArchiwumUniwersytetuWrocław-
skiego,ArchiwumPTF
,IFPAN,IFJPAN,IFMPAN
iWydawnictwaUAMwPoznaniu.
33Patrznp.MariaSkłodowska-Curieinowafizyka,NaukaPolska,
nr3-4,s.119–123(1988);FizykawysokichenergiiwPolsce:pierwsze
50lat,PF
,44,s.153–199(1993);ZarysdziejówHożej,PF
,45,s.459–486
(1994);FizykawPolscewczoraj,dziśijutro,PF
,51,s.44–54(2000);
Ks.AndrzejTrzciński–próbarehabilitacji,PraceKomisjiHistoriiNaukiPAU,
t.VII,s.5–49(2005);Geniuszuczonej,Academia,nr4(28),s.30–32
(2011);Warunkirozwojunaukmatematyczno-fizycznychpo1945roku,
[w:]Historianaukipolskiej,t.X,cz.1,Warszawa2015,s.299–336;Fizy-
ka,[w:]Akademiamilitans.UniwersytetJanaKazimierzaweLwowie,red.
AdamRedzik,Kraków2015,s.704–728;Naukimatematyczno-fizyczne
wTowarzystwieNaukowymKrakowskim,[w:]TowarzystwoNaukowe
Krakowskiew200-leciezałożenia(1815–2015),PAU,Kraków2016,
s.161–178;Naukifizyczne,[w:]NaukiścisłeiprzyrodniczenaUniwersy-
tecieWarszawskim.MonumentaUniversitatisVarsoviensis1816-2016,
Warszawa2016,s.313–484;Bilansstulecia,PF
,67,104–137(2016),
LeopoldInfeld–początkikariery,PF
,68,nr2,s.71–82(2017).
