Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ryc.2.1.PortretMikołajaKopernikaistronatytułowajegodziełaDerevolutionibusorbiumcoelestium,Norymberga1543
niej–poczterech,Marswreszcie,JowisziSaturnmająichpo
pięć.Wystarcząwięcwsumie34koładlawytłumaczeniacałej
budowyświataicałegokorowoduplanet.”
JużpierwszezałożenieKopernikaoznaczałorewolucję,
ponieważzrywałozobowiązującymsystememfizyki
Arystotelesa,wktórymświatmiałtylkojedenśrodek,
pokrywającysięześrodkiemZiemi.Kopernikjednak
zbytgłębokotkwiłwwielowiekowejtradycji,bymógł
zrobićnastępnerewolucyjnekroki.Niepotrafiłzrezyg-
nowaćzideiplatońskiej,żejedynieorbitykołowe,jako
najdoskonalsze,przystojąciałomniebieskim–dlatego
byłzmuszonywswymsystemieświatazachowaćepi-
cykleideferenty.
PrzebywającweFromborku,Kopernikpracowałnad
swąteoriąruchuciałniebieskichiwykonywał–wpraw-
dzienieliczne–obserwacjeastronomiczne.Wstrzymy-
wałsięjednakzpublikacjąobszernegodziełanaten
temat,chociażprzypuszczalniejużw1532r.miałjenie-
malukończone.Jednakwiadomościojegowynikach
rozchodziłysiępoświecie,choćbydlatego,żerozprawa
Commentarioluskrążyławśróduczonychwodpisach
rękopiśmiennych.
W1536r.kardynałNikolausSchönbergnapisał
zRzymulistdoKopernika,wktórymusilniegonamawiał,
żebyjaknajszybciejudostępniłsweodkrycie.Wmaju
1539r.przyjechałdoFromborkaprofesormatematyki
uniwersytetuwWittenberdzeGeorgJoachimvonLau-
chen,lepiejznanypodzlatynizowanymnazwiskiemRhe-
ticus(wpolskimpiśmiennictwieużywasięnajczęściej
spolszczonejformy:Retyk).Koperniknietylkoudostęp-
niłRetykowirękopisswegodzieła,aletakżeprowadził
zgościemdyskusjenatematnowegosystemuświata.
ZajegozgodąRetykopracowałkrótkiestreszczenienauki
Kopernikaiw1540r.wydałwGdańskuksiążkęwformie
listudomatematykanorymberskiegoJohannaSchonera.
Dośćdługitytułtejksiążkizwyklecytujesięwskrócie
jakoNarratioPrima(OpowieśćPierwsza).Byłatopierwsza
wydanadrukiemrelacjaoteoriiKopernika.
NastępnieKopernikzgodziłsięnadrukcałościdzieła,
doktóregowprowadziłjeszczepewnepoprawkiiuzupeł-
nienia,zwłaszczadziękitemu,żeRetykprzywiózłmu
greckiewydanieAlmagestuPtolemeusza,wydrukowane
w1538r.iwolneodbłędów,jakieznalazłysięwłaciń-
skimtłumaczeniutejksiążkizarabskiego,wydanym
18
CZĘŚĆ1.FIZYKAWPOLSCEDO1795ROKU
