Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KartatytułowapracyHiparionaKarpińskiego
Leksykongeograficzny…,Wilno1766
(zbioryBibliotekiJagiellońskiej)
Geografiaczyliopisanienaturalne,historyczneipolityczne
KartatytułowapracyFranciszkaSiarczyńskiego
krajówinarodów…,Warszawa1790–1794
(zbioryBibliotekiJagiellońskiej)
szerokorozumianejgospodarkikrajowej,nazywanej
przezniego„gospodarstwemnarodowym”(np.Go-
spodarstwonarodowe,1820–1821,4-tomowedzieło
będącepodręcznikiemakademickim).Wwydanych
kilkadziesiątlatpojegośmierciPismachekonomicznych
(1936:242)czytamym.in.:„Jeżelinp.mieścimy
wstatystykachopisygeograficzne,topograficzne
igeologiczne,czynimytoniedlatego,iżteszczegó-
łydostatystykiwłaściwienależą,leczdlatego,aby
wytłumaczyćprzyczynęzamożnościkraju,abyoka-
zaćźródła,zktórychzamożnośćjegowypływaipło-
dyjemuwłaściwepochodzą”.
Szczególnąpopularnościącieszyłysięrozmaite
dykcjonarzegeograficzne.Pierwszymtakimwydaw-
nictwembyłLeksykongeograficznydlagruntownegopo-
jęciagazetihistoriiautorstwaHilarionaKarpińskiego
(1766).Czytamyuniego,że„geografiajestwielce
użytecznaipotrzebna,ponieważniemaszżadney
wyzwoloneynauki,któreybyokrasąipomocąnieby-
ła,amianowiciehistoryi”(Romer1969:40).Duże
zasługiwdziedziniepopularyzatorskiejmiałFranci-
szekSiarczyński(1758–1829).Działalnośćswąroz-
począłodtłumaczeniazjęzykafrancuskiegopozycji
Dykcjonarzykgeograficzny,czyliopisaniekrólestw,prowin-
cyj,miast...wczterechczęściachświata(1782–1783).
Dodajmy,żepotemstworzyłwłasnyDykcjonarz
geograficznyKrólestwaPolskiego,czyliopisaniewoje-
wództw,ziem,powiatów,miast...Byłtopierwszysłownik
geograficznyPolski.Pracowałnadnimwlatach1788–
19
J.Babicz(1973:11–36)wyróżniatrzyetapyrozwojuhistorii
geografiiwPolsce:I.JoachimLelewel(1786–1861),II.Druga
poł.XIXipoczątekXXw.:WacławNałkowski,FranciszekBu-
jakiin.,III.BolesławOlszewicz(1893–1972)ibadaczewspół-
cześni.
20
Rękopistychwykładówpt.StatystykaKsięstwaWarszawskiego
szczęśliwieocalałiznajdujesięwBibliotecePAUwKrakowie
(działrękopisów).Opublikowanyzostałdopierow1957r.(Wy-
bórpism).
B
AROK
.O
ŚWIECENIE
41
