Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Historiaipolityka.Teoriaipraktykamediewistyki...
raistniejejednakipoto,abywymierzaćświatusprawiedliwość.Zdzie-
raćzasłonyskrywającerzeczywistość.Niedziwiwięc,żezgromadze-
ninaopisanymprzezArgentyńczykówkongresiehistorycynapytanie:
czyhistoriajestnauką,czysztukąjednogłośnieodpowiedzieli:histo-
riajestaktemwiary23.
Dotychczasowapraktykadziejopisarstwaskłaniadowniosku,iż
wiedzaoprzeszłościsłużyczęstojakopodręcznyarsenałargumentów
propagandowych24.Zamiastwiedzydośćczęstoupowszechniasięmity
odpowiadającegłoszonymtezompolitycznym.Takąwłaśniepraktykę
doskonalecharakteryzująargentyńscypisarze,ukazująckonsekwen-
cjeprzyjęciaprzezhistorykówdeklaracjiichbohateraZevasca:„Ziar-
nodojrzało.ItakotozburzenieRzymuprzezKartagińczykówjestpo-
wszechnymświętem,któreod1962rokumożnazaobserwowaćwoko-
licachTunisu;przyłączenieHiszpaniidoobozowiskaekspansywnych
IndianznadRiodelaPlatajest,teraziwnarodowychsferach,najczyst-
sząprawdązagwarantowanąprzezkaręgrzywny”25.DlaFrancji—
utrzymująnadalpisarze—Waterloomoże,poprzyjęciuhasła„historii
czystej”,oznaczać„triumfnadhordamiPrusakówiAnglików”.Wna-
szychpodręcznikachszkolnychzasadygłoszoneprzezironistówzBue-
nosAiresstosowanesąjużoddawna.ItakPłowceoznaczająwnich
wyłącznieprzedpołudniowezwycięstwoWładysławaŁokietka.Osto-
czonymtegosamegodnia,wpóźniejszychgodzinach,starciu,uczeń
polskiejszkołyjużsięnaogółniedowiaduje.Nicwtymdziwnego,nie
byłoonojużbowiemsukcesemnaszegooręża.Wrezultaciebadacze
niemieccy,niebezpewnejracji,uznająbitwępodPłowcamizazwy-
cięstwoKrzyżaków,zaśpolscynajczęściejgłosząchwałętriumfuŁo-
kietka26.„Proliferacjasprzecznychsukcesówwywodzisięzewspólne-
23
PoważniepodjąłtenwątekK.Pomian,op.cit.Zwięzłącharakterystykępokolenia
historykówaktywnychwprzełomowychlatach60.XXw.zob.MarekCetwiński,
„Hexenwelten”:przyczynekdodemokratycznegoobrazudziejów,w:Zdziejówsto-
sunkówpolsko–niemieckich,podred.TadeuszaDubickiegoiKrzysztofaA.Kuczyń-
skiego,Łódź1998,s.45–53.
24
StanisławT.Bębenek,Myślenieoprzeszłości,Warszawa1981.
25
Borges,BioyCasares,op.cit.,s.74.
26
Szerzejzob.MarianBiskup,AnalizabitwypodPłowcamiijejdziejowegoznacze-
nia,„ZiemiaKujawska”,t.1,1963,s.73–104.
18
