Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.Cywilizacjeśródziemnomorskie
25
•ZgromadzenieLudowe(Ekklesia)składałosięzogółuobywateli–mężczyzn
powyżej20.rokużycia,podejmowałonajważniejszedecyzje.Zbierałosiękilkarazy
doroku.Decydowanoonajważniejszychsprawachpaństwa:politycezagranicznej,
wewnętrznej,wybieranourzędników,atakżeskazywanoobywatelinabanicję(tzw.
ostracyzm,zwanytakżesądemskorupkowym).Projektyuchwałprzygotowywała
RadaPięciuset,alepoprawkimógłzgłosićkażdyobywatel.Znacznąrolęna
zgromadzeniachodgrywalidemagogowie(gr.wiodącytłum)–politycypotrafiący
zjednaćsobiesłuchaczy.
•RadaPięciuset–utworzonaprzezKlejstenesa,administrowałapaństwem,
tworzyłaprojektyuchwałorazkontrolowałaurzędników.Wjejskładwchodziło
po50reprezentantówzkażdejzfyl.Nigdynieobradowaławcałości–dzieliłasię
na10zespołówzwanychprytaniami.
•Aeropag–radastarszych,wczasachrządówarystokracjipełniłanajważniejszą
rolęwpaństwie,poreformachKlejstenesapozostałajejjedyniewyższawładza
sądownicza(niższąprzekazanosądowiludowemu,tzw.heliaia).Składałasięzbyłych
archontów.
•Archontowie–wliczbiedziewięciu,kierowalibieżącąpolitykąpaństwa.Ichrola
uległaograniczeniuzaczasówPeryklesa.
•Heliaia–sądludowywybieranycorocznieprzezZgromadzenieObywateli,liczył
6tys.osób.Członkiemmógłzostaćkażdyobywatelliczącyponad30lat.
•Stratedzy–wliczbie10,odpowiadalizabezpieczeństwowewnętrzneizewnętrzne
państwa.Mieliszerokiekompetencjewojskowe,decydowalitakżewsprawach
finansowych.WczasachPeryklesabyłtojedenznajważniejszychurzędów.
UrzędywAtenachsprawowanoprzezrok.Byłoichwsumieponad700,większośćznich
dostępnadlaobywatelitylkorazwżyciu.Urzędnikówprzedwyboremocenianopodwzglę-
demmoralnym,sprawdzającichprzeszłość.Wyborunaurząddokonywanonajczęściejprzez
losowanie,urzędnikmógłjednakzostaćodwołanyprzezzgromadzenie.
SpołeczeństwoAtenbyłomniejzróżnicowaneniżwSparcie:opróczobywateli,tojest
mężczyzn,którzyukończyli20.rokżycia,istnielitakżecudzoziemcy,zwanimetoikami
–niemielioniprawobywatelskich,musielitakżepłacićspecjalnypodatek.WAtenach
WWW.CEL-MATURA.PL
