Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Nowarzeczywistośćpolityczno-społeczno-religijnanaDolnymŚląsku...
a.Zmianypolityczneiwielka„wędrówkaludów”
33
Naodbytychkonferencjachpokojowychaliancizadecydowaliozmianach
granicwielukrajówśrodkowo-europejskich.Konsekwencjątychżedecyzjibyło
przemieszczenieludnościzewschodunazachód.Wobecogromutejakcjiwę-
drówkiludówbarbarzyńskichwstarożytnościmogąbyćuważanezawyprawy
turystyczne.ZDolnegoŚląskarozpoczęłosięprzesiedlanieludnościniemieckiej
doczterechstrefokupacyjnychpokonanychNiemiec.ZKresówWschodnich
Rzeczpospolitej,PolskicentralnejizzagranicyprzybywaliPolacy,którzyspot-
kalisięzautochtonami.Wwielumiejscowościachdolnośląskichosiedlalisię
równieżprzedstawicieleinnychnarodowości.
aa.PostanowieniazwycięskichmocarstwwTeheranie,Jałcie
iPoczdamie
PoklęsceNiemcównapoczątku1943r.wbitwiepodStalingradem,stałosię
oczywiste,żewyzwoleniePolskispodokupacjiniemieckiejnastąpizestrony
ZwiązkuSowieckiego.PodkoniectegorokualiancinakonferencjiwTeheranie
nieprecyzyjnieustalili,żeobszarpowojennejPolskibędziesięmieściłmiędzylinią
CurzonanawschodzieiliniąOdrynazachodzie.Tętajnąumowęteherańską
sformalizowanonakonferencjiwJałciewlutym1945r.,określającwschodnią
granicęnaliniiCurzona,wpewnychrejonachz5-8kmodchyleniaminakorzyść
Polski,azachodniągranicęopartonaOdrzewrazzeSzczecinem.Nakonferencji
doszłodorozbieżnościwsprawiepodziałuŚląska.ChurchilliRooseveltzgadzali
sięjedynienawłączenieOpolszczyznydoPolski,natomiastStalindomagałsię
rozszerzeniaterytoriumpowojennejPolskidoNysyŁużyckiej.Wogłoszonej
deklaracjipodano,że„ostateczneustaleniezachodniejgranicyPolskinależyod-
łożyćdokonferencjipokojowej”1.Odnośniedokształtupolityczno-ustrojowego
ogólniemówionooniepodległymidemokratycznympaństwieorazpowołaniu
TymczasowegoRząduJednościNarodowej.
OkształcieterytorialnymPolskiostateczniezadecydowałakonferencjaWiel-
kiejTrójkiwPoczdamie,którejuchwałyogłoszono2VIII1945r.Odnośniedo
polskichnabytkówzastosowanonastępującaformułę:„[…]byłeniemieckietery-
torianawschódodliniibiegnącejodMorzaBałtyckiego,bezpośrednionaza-
chódodŚwinoujściaistądwzdłużrzekiOdrydomiejsca,gdziewpadaZachod-
niaNysaiwzdłużZachodniejNysy,dogranicyczechosłowackiej,włączając
1E.Kaszuba,DziejeŚląskapo1945roku.W:HistoriaŚląska.Red.M.Czapliński.Wroc-
ław2002,s.428.
